Horodło – zabytkowe grodzisko – historia

0
218

Jechaliśmy w kierunku Hrubieszowa, po drodze napotkaliśmy małe, magiczne Horodło, w którym było tyle ciekawych miejsc, że postanowiłam je opisać w kilku reportażach. Zapraszam na część piątą, ostatnią.

Parę słów o wsi

Horodło (lit.Horodle) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło[5][6]. Leży na obszarze Grzędy Horodelskiej, na lewym brzegu Bugu.

Horodło było dawniej miastem, lokowane w 1413 roku, w XVI wieku położone w województwie bełskim[7]. W 1570 roku należało do starostwa horodelskiego[8]. W latach 1975–1998 w województwie zamojskim.

Wieś jest sołectwem, siedzibą gminy Horodło[9]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (marzec 2011 r.) liczyła 1035 mieszkańców i była drugą co do liczby ludności miejscowością gminy[10].

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Świętego Jacka i Matki Bożej Różańcowej[11].”

źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Horodło

Historia Horodła

„Pierwsza wzmianka o Horodle pochodzi z roku 1287[12], kiedy to książę halicki Włodzimierz zapisał żonie w testamencie „sieło swoje Horodel wraz z ludźmi i mytem”. W 1366 roku Horodło jako stolicę włości, a więc już jako miasto przejął Kazimierz Wielki. Horodło ustanowiono wówczas miejscem sądów pogranicznych polsko-litewskich, a król przekazał je w lenno Jerzemu Narymuntowiczowi. W 1376 Litwini na krótko opanowali ziemie bełską i chełmską, ale w 1377 odebrał ją Sędziwój z Szubina. Janko z Czarnkowa wymienia Horodło w 1382 roku wśród najznaczniejszych zamków na Rusi. W roku 1388 król Władysław Jagiełło nadał ziemię bełską wraz z Horodłem księciu mazowieckiemu Siemowitowi IV jako posag swej siostry Aleksandry. Nadanie to zostało potwierdzone dokumentem królewskim w 1396 r., w którym Horodło nazywane jest już miastem. W 1394 Siemowit nadał bełskiemu konwentowi Dominikanów wieś Kościaszyn, a w akcie nadania występuje wojewoda horodelski Stanisław. Świadczy to, że Horodło już w tamtym okresie było miastem, w którym często przebywał książę bełski. W 1411 księżna Aleksandra, żona Ziemowita, a siostra Władysława Jagiełły ufundowała w Horodle kościół i klasztor Dominikanów. Kościół parafialny istniał wcześniej, założony przez Siemowita IV, być może podczas jego pobytu w Horodle w 1394. Można przypuszczać, że wtedy też nastąpiło nadanie prawa magdeburskiego. W krótkim okresie 1413–1430 Horodło należało do Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda, przyznane mu przez króla Władysława Jagiełłę. Po śmierci Witolda w 1430 zwrócone zostało książętom mazowieckim, czemu sprzeciwił się książę litewski Świdrygiełło, dokonując zaboru ziemi chełmskiej i bełskiej. Władysław Jagiełło w roku 1431 w wyprawie przeciw Świdrygielle ziemie te wraz z Wołyniem przywrócił Polsce, a zupełnie zniszczone Horodło w 1432 roku przekazał Kazimierzowi II, księciu mazowieckiemu i bełskiemu. Po śmierci Władysława II, księcia bełskiego w 1462 księstwo bełskie weszło w skład Korony jako województwo bełskie, a Horodło pozostało do końca I Rzeczypospolitej stolicą powiatu horodelskiego. Z 1507 roku pochodzi pierwsze świadectwo istnienia osiedla żydowskiego w Horodle[13].Jako siedziba starostwa było miejscem, w którym zbierał się sąd grodzki, a także odbywały się sesje wyjazdowe sądu ziemskiego z Grabowca (do 1616 r.)[14].

Horodło zapisało się w historii Polski przede wszystkim jako miasto, w którym została zawarta w 1413 unia polsko-litewska, decydująca o dalszych losach obydwu narodów. Dnia 10 października 1861 r., w 448 rocznicę podpisania unii horodelskiej, zorganizowano demonstrację w Horodle, w której wzięły udział tłumy zgromadzone na obu brzegach Bugu: szlachta polska, litewska, wołyńska i podolska. 13 stycznia 1870 r. pozbawiono Horodło praw miejskich[15].

W 1938 roku władze sanacyjne zniszczyły w ramach akcji rewindykacyjno-polonizacyjnej cerkiew prawosławną w Horodle[16].”

źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Horodło#Historia

Komary giganty…

Muszę napisać, że tu, nad Bugiem takich dużych komarów nie widziałam w swoim ponad 50 letnim życiu. Nawet chwila zatrzymania się tu, sprawiała, że byliśmy otoczeni tymi owadami. Coś strasznego.

Johanka na granicy państwa

I tak , Johanka stanęła na granicy państwa, zrobienie zdjęcia, bez machania rękami w celu odganiania komarów graniczyło z cudem.

Horodło- ślady grodziska

Jak czytamy na tablicy koło tego miejsca:

” W dolinie Bugu nad samym urwistym brzegom rzeki zachowało się grodzisko bardzo poważnie zniszczone erozją.

Umocnienia grodziska w postaci wałów istnieją w partii zachodniej, nazwane „wałami jagiellońskimi” lub „zamczyskiem”.

Obiekt powstał w wyniku odcięcia głęboką fosą części lessowej wierzechowiny i została wzmocniony zewnętrznym wałem.

Horodło pojawiło się w źródłach historycznych pod koniec XIII wieku kiedy to zostało zapisane w testamencie jako dobro książęce. W wyniku podziału grodów halicko-włodzimierskich pomiędzy Polską a Litwą w 1366 roku włości horodelskie wraz z grabowieckimi zostały przyłączone do Polski. Tu także Horodło stało się miastem, znalazły swoją siedzibę urzędy.

Na zamku usytuowanym na wzgórzu nad Bugiem odbył się zjazd rycerstwa zakończony unią rycerstwa zakończony unią Polski z Litwą w 1413 roku. Dokładny opis zamku pochodzi z dokumentów starostwa z 1939 roku.

Był on wówczas drewniany, ulokowany na kopcu nad Bugiem, otaczał go głęboki rów- fosa, przez którą do zamku z miasta prowadził most drewniany zbudowany na palach zamknięty bramą wjazdową. Być może z wyposażenia zamku pochodzą posągi lwów, stojące dziś w rynku. Z terenu grodziska pochodzą znaleziska powierzchniowe , które datuje się na X-XIII wiek. Grodowi także towarzyszyły osady otwarte, lokowane wzdłuż Bugu. W bezpośrednim sąsiedztwie na południu zachód od grodziska znajduje się osada otwarta datowana materiałami archeologicznym od XII wieku , po okres średniowieczny, była ona podstawowym zapleczem funkcjonującego grodu. Na miejscu dawnego grodu zbudowano w XIV wieku zamek, który pełnił rolę strategiczną broniąc przeprawy na Bugu. Przed pierwszym rozbiorem Polski, zamek był już w ruinie, ponieważ lustracja z 1765 roku mówiła już o zamczysku , na którym wybudowano nowy dwór.”

źródło ; tablica koło miejsca niszczącego małe ślady dawnego grodziska

Podsumowanie

Dziękuję za przeczytanie relacji z Horodła. Naprawdę warto tu przyjechać, tu czas inaczej płynie a zabytki są piękne.

Johanka

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj