Parę słów o miasteczku
„Karlino (niem. Körlin an der Persante[2]) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Karlino.
Miasto ma 5507 mieszkańców (30 czerwca 2022).”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Karlino
„Miasto leży ok. 6 km na północny zachód od Białogardu, w widłach dwóch rzek Parsęty i Radwi, na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 112 z drogą wojewódzką nr 163, przy linii kolejowej nr 404.
Znajduje się w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego.
Powierzchnia miasta wynosi 9,40 km² (1 stycznia 2009)[3], zajmując 1,1% powierzchni powiatu.”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Karlino#Położenie
Historia
„Stara osada położona przy szlaku solnym z Kołobrzegu do Wielkopolski. Pierwsza wzmianka z 1159 o komorze celnej pobierającej opłaty od drewna transportowanego wodą do kołobrzeskich warzelni[4]. Kolejna wzmianka z 1240 roku podaje, że Karlino należało do tzw. księstwa kamieńskiego. W notce z 1299 roku występuje zapis „Civis In Corlin”. Biskupi kamieńscy weszli w posiadanie Karlina w 1280 roku w spadku po księciu Warcisławie III. W 1308 roku biskup kamieński wspmniał o swoim zamku w Karlinie, będącym niewielkim, drewnianym grodem w widłach dwóch rzek Parsęty i Radwi. W 1372 roku postanowiono przenieść siedzibę biskupstwa z Kamienia do Karlina, w tym celu rozpoczynając budowę zamku obronnego. Na ten cel biskup Filip von Rehberg pożyczył od rady miejskiej Słupska kwotę 350 grzywien. On też w 1385 roku nadał osadzie Karlino prawa miejskie na prawie lubeckim oraz ustanowił herb i pieczęć miejską[5].
W roku 1409 doszło do wielkich zniszczeń w efekcie zajęcia Karlina przez wojska pomorskie, ponowne zniszczenia miały miejsce w 1481, dokonali ich mieszczanie koszalińscy, którzy zbuntowali się przeciwko biskupowi[5]. Wojna trzydziestoletnia (1618–1638) przerwała rozwój, powodując stagnację Karlina na prawie 100 lat. Od 1653 r. pod panowaniem brandenbursko-pruskim, dzieliło losy polityczne Pomorza Zachodniego (zgermanizowana nazwa Korlin a Persante). W 1699 r. Fryderyk I Hohenzollern osiedlił w Karlinie emigrantów francuskich, którzy założyli gorzelnię[4].
Miasto dotknęły pożary: pierwszy w 1685 roku strawił całe miasto (ocalał jedynie zamek i kościół), w 1765 roku pożar strawił również przedmieścia Karlina. W międzyczasie wojska gen. Rumiancewa splądrowały i podpaliły zamek, który nie został odbudowany. Po tym burzliwym okresie nastąpił rozwój Karlina. Na miejscu wypalonego zamku powstał browar, a na parcelach w centrum miasta zaczęły powstawać pierwsze murowane kamienice. W 1724 roku uregulowano Parsętę i przerzucono przez nią pierwszy most betonowy.
W latach 1846–1849 wybudowano drogę łączącą miasto z Kołobrzegiem i Szczecinkiem, a niespełna dziesięć lat później, w 1859 roku przez stację Karlino przejechał pierwszy pociąg. Największy rozkwit handlu oraz przemysłu (m.in. tkactwo[4]) Karlino przeżyło w XIX i na początku XX wieku. W 1873 r. zlikwidowano istniejący od 1724, najmniejszy w Prusach powiat karliński[5], a miasto przyłączono do ziemskiego powiatu kołobrzesko-karlińskiego (Bezirk Kolberg-Körlin), który istniał do 1946 roku. Koniec XIX wieku to okres uprzemysłowienia – powstała wtedy m.in. Karlińska Fabryka Maszyn (Maschinenfabrik Körlin). Rozwinął się przemysł spożywczy (młyny, olejarnia) i drzewny (tartak, stolarnia).
W 1940 roku do Karlina przybyła grupa 150 jeńców francuskich. Wobec zbliżającej się Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku wydano rozkaz o ewakuacji ludności cywilnej, który dotarł do miasta dopiero w nocy 3 marca 1945 roku. Mieszkańcy zamierzali ewakuować się przez Dygowo i Kołobrzeg, jednak żołnierze sowieccy wysadzili most na Parsęcie i 4 marca zajęli miasto (w 1985 roku odsłonięto przy ul. Parkowej pomnik ku ich czci)[6]. Zabudowa miasta nie ucierpiała zbyt mocno.
Wkrótce miasto zostało przekazane polskiej administracji i wcielone do państwa polskiego. Dotychczasowych mieszkańców Karlina wysiedlono do Niemiec. Pierwsi polscy osadnicy pojawili się w mieście 20 marca 1945.
W związku ze znacznym zniszczeniem Kołobrzegu, Karlino pełniło funkcję siedziby władz powiatu do roku 1947. W 1958 roku miasto zostało przyłączone do powiatu białogardzkiego. W latach 1950–1998 należało do województwa koszalińskiego.
Karlino kontynuuje tradycje przemysłu przetwórczego drewna. W mieście i najbliższych okolicach jest kilka zakładów przemysłowych produkujących płyty pilśniowe, sklejki, forniry itp. produkty; lokalnym wyrobem jest tzw. „płyta karlińska” produkowana z gałęzi, kory i podobnych odpadów. Miasto jest również niewielkim ośrodkiem przemysłu mechanicznego (piece) i wydobywczego (ropa, gaz)[7].”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Karlino#Historia
Wyspa Biskupia w Karlinie
„Wyspa Biskupia- miejsce pierwszej lokalizacji Karlina. W 1330 biskup von Rehberg zwrócił uwagę na korzystne usytuowanie swego castrum Corlinense cum civitate- jak je nazwał w Statutach Kościelnych. W tym czasie miasto otrzymało prawo lubeckie. Karlino zostało wyniesione do rangi rezydencji biskupiej. Od lat osiemdziesiątych XIV w. większość biskupów kamieńskich mieszkała właśnie w Karlinie. Zamek biskupi w Karlinie datowany jest na XIV wiek. W kolejnych latach zamek był rozbudowywany. W 1761 roku cały zespół zamkowy spalił się podczas wojny siedmioletniej. Wkrótce potem ruiny zostały rozebrane do przyziemia, tak, że ocalała najniższa kondycja skrzydła głównego zamku, z zachowywanymi sklepieniami gwiaździstymi.”
źródło :tablica koło Spichlerza.
Czarujący strażnicy pilnujący terenu
Kocham pieski, a te przywitały mnie szczekaniem, lecz po moich paru łagodnych słowach przestały i przyglądały mi się jak robię zdjęcia.
Dworek Fryderyka Wilhelma na wyspie
Obecnie trwa odnowienie obiektów, teren należy do inwestora prywatnego.
Spichlerz w Karlinie
Jak przeczytałam na tablicy koło Spichlerza:
„Spichlerz przy ulicy Szczecińskiej datowany na XIX/XX wiek. Jest to budynek murowany szachulcowy w stylu nieogotyckim, z ciekawym wykończeniem szczytowym i neogotyckimi wieżyczkami.”
źródło :tablica koło Spichlerza.
Piękny ratusz w Karlinie
Ratusz jest przepiękny, mieści się niedaleko Kościoła pw. Michała Archanioła, który tu już na 50ok.pl opisałam.
„Ratusz w Karlinie – budynek został wybudowany w 1912 w stylu eklektycznym[1]. Mieści się przy placu Kościelnym. Obecnie siedziba władz miejskich.
„Wybudowany na rzucie prostokąta. Posiada dwie kondygnacje. Pokryty jest mansardowym dachem z czerwonej dachówki. Na fasadzie frontowej znajduje się stiukowy kartusz z herbem miasta, umieszczony nad wejściem do budowli. Do ratusza wchodzi się przez portyk podparty dwiema kwadratowymi kolumnami, połączonymi łukowatą arkadą. Nad piętrem mieści się poddasze z dużym trójkątnym szczytem.”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Karlinie
Komenda Policji w Karlinie w zaskakującej lokalizacji i architekturze
Kiedy po obejrzeniu ratusza, kościoła pw. Michała Archanioła ( akurat była msza, nie mam zdjęć z wnętrza) powiedziałam mężowi, że widzę niedaleko kolejny kościół, więc warto podejść.
Jakież było moje zdziwienie po podejściu tych kilkunastu metrów, aż zaczęłam się śmiać, bo to była …Komenda Policji.
Jeśli mówić o zaskoczeniu w Karlinie to było zabawne i ciekawe zarazem. Podróże kształcą…
Podsumowanie
Karlino mnie zachwyciło, jest malutkie, warte obejrzenia. Moja wizyta świadczy, że zwiedzanie niewielkich, nieznanych szerzej miejscowości przynosi wiele zaskoczeń, jest ciekawe.
Ruszamy się z kanapy i w Polskę !
Johanka