Przyjechaliśmy tu w rzęsistym deszczu , szkoda, bo zdjęcia byłyby lepsze, ale pogoda pokrzyżowała szyki. Zapraszam na kolejną relację z tego pięknego miasta.
Parę słów o Przeworsku
„Przeworsk (łac. Prevorscum, Civitas Prevorscensis, ukr. Переворськ, hebr. פשבורסק) – miasto w Polsce w województwie podkarpackim, siedziba powiatu przeworskiego, na Podgórzu Rzeszowskim, nad Mleczką, przy trasie międzynarodowej E40, dawna siedziba magnaterii polskiej. Jedno z najstarszych miast regionu. Za czasów I Rzeczpospolitej do powiatu przeworskiego należały miasta takie jak: Rzeszów, Łańcut, Leżajsk czy Sokołów Małopolski[4][5].Czas trwania: 40 sekund.0:40Hejnał miasta Przeworska. Po raz pierwszy hejnał wykonano z wieży przeworskiego ratusza 10 listopada 1935. Obecnie hejnał wykonywany jest codziennie o godzinie 12:00.
Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1394 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim[6]. W latach 1975–1998 w województwie przemyskim. Jest członkiem Związku Miast Polskich. Jego herbem jest Leliwa.
Według danych z 1 stycznia 2018 Przeworsk liczył 15 452 mieszkańców[2]. Patronem miasta jest Święty Antoni z Padwy[7].
Pierwsza wzmianka o Przeworsku pochodzi z 1281 r. Miasto zostało lokowane w 1393 r. na przecięciu ważnych szlaków handlowych, w miejscu dawnego grodu ruskiego. Dzięki licznym przywilejom i utworzeniu w 1470 r. powiatu sądowego Przeworsk stał się drugim ośrodkiem miejskim ziemi przemyskiej i odbywały się w nim szlacheckie sądy ziemskie[8]. Miasto przez lata odgrywało rolę ważnego centrum życia gospodarczego, głównie rzemiosła (tkactwo) i wymiany handlowej. Liczne najazdy wojsk tatarskich, kozackich, rosyjskich i szwedzkich spowodowały upadek Przeworska. Na przełom wieków XIX i XX przypada wzmożony rozwój miasta związany z powstaniem ordynacji Lubomirskich (1825), budową cukrowni (1895) i węzła kolejowego[9].
Współcześnie Przeworsk jest lokalnym ośrodkiem usługowo-przemysłowym, w którym krzyżują się ważne arterie komunikacyjne i trzy linie kolejowe. Miasto stanowi centrum administracyjne powiatu – jest siedzibą m.in. starostwa, sądu rejonowego, prokuratury rejonowej, komendy powiatowej Policji i Państwowej Straży Pożarnej[9].
W mieście znajduje się ok. 110 obiektów zabytkowych[10]. Do najważniejszych należą: średniowieczne, gotyckie klasztory obronne: Bernardynów (kościół Świętej Barbary) i Bożogrobców (bazylika z kaplicą Grobu Bożego), Ratusz, klasycystyczny Pałac Lubomirskich, barokowy klasztor szarytek, jedyny w Polsce żywy skansen „Pastewnik”[11].”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Przeworsk
Położenie geograficzne
„Przeworsk ma obszar 22,13 km² (2009), w tym: użytki rolne: 76% (1676 ha), użytki leśne: 0,4% (9 ha)[12]. Miasto stanowi 3,17% powierzchni powiatu. Sąsiaduje z gminą wiejską Przeworsk i gminą Zarzecze. Leży przy międzynarodowej trasie E40 (Drezno – Lwów), nad rzeką Mleczką.
Leży na terenie, którego część tworzy dno doliny fluwioglacjalnej, będącej częścią Kotliny Sandomierskiej. Krawędź niecki stanowią: od południa – próg karpacki, od północy – wał moreny czołowej za Sanem i Wisłokiem. Kolejna południową część terenu powiatu, tworzy pasmo Pogórza Karpackiego przedzielone przez rzekę Mleczkę, do której prostopadle przylegają wąskie i krótkie doliny[13].”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Przeworsk#Położenie
Ratusz w Przeworsku
„Obecny budynek ratusza pochodzi z połowy XVII wieku. Nad budynkiem ratusza wznosi się potężna wieża, zawdzięczająca swój kształt przebudowie w 1909 roku. Ratusz mieści się pośrodku rynku.”
żródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Przeworsku
Historia ratusza w Przeworsku
„Ratusz w Przeworsku – usytuowany jest we wschodniej części rynku na najwyżej wyniesionym miejscu. Budynek wybudowany w pierwszej połowie XV wieku z cegły gotyckiej, początkowo posiadał dach gontowy z drewnianą wieżyczką z zegarem na której umieszczono symbol sądów miejskich i stosowania kary śmierci, czyli ręka z mieczem (”ius gladi”), a nad nim zawiesił herb miasta ”Leliwa”. W roku 1702 w ratuszu znajdowała się izba wielka, sklepy, stajnie a także waga miejska, natomiast na piętrze mieszkania. Do lat 20 XIX w. parter był użytkowany jako zajazd natomiast piętro przeznaczone było na biura magistratu i lokal sądu wójtowsko-ławniczego. Piwnica służyła dawniej jako więzienie. Po zorganizowaniu państwowego sądownictwa część pomieszczeń w opisywanym budynku znajdujących się na piętrze zajęła szkoła męska, a następnie od roku 1903 szkoła żeńska. Podczas kapitalnego remontu w 1909 roku nadano konstrukcji dachowej formę mansardową i pokryto dachówką karpiową, wykonano również nową drewnianą wieżę z loggią obitą blachą. Na szczycie wieży ponownie usytuowano symbole sądu i herb miasta oraz zegar. W roku 1958 w budynku ratusza dzięki pasji Józefa Benbenka, rozpoczęło swoją działalność Muzeum Miejskie które później przeniesione zostało do pałacu Lubomirskich.”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Przeworsku#Historia
Opis ratusza
„Budynek jest dwukondygnacyjny, podpiwniczony, elewację budynku po bokach i pośrodku wspierają masywne przypory. Główne wejście do ratusza zdobi portal otoczony z oby stron pilastrami, które trzymają belkowanie z trójkątnym przyczółkiem. Nad oknami elewacje zamyka gzyms z opartym na nim trójkątnym przyczółkiem, na którym widnieje płaskorzeźba z herbem miasta. Wewnątrz budynku na parterze znajduje się sień z krzyżowymi i kolebkowymi sklepieniami z lunetami.
Na przedniej ścianie umieszczona jest prostokątna, marmurowa tablica poświęcona Józefowi Piłsudskiemu, odsłonięta w 1930 w 10. rocznicę zwycięstwa nad armią bolszewicką (Bitwa Warszawska). Zniszczona została w sierpniu 1944 przez Leona Paprockiego, pracownika i późniejszego szefa UB; odtworzona i odsłonięta 5 sierpnia 1990 z inicjatywy Komitetu Obywatelskiego Ziemi Przeworskiej „Solidarność”. Nową tablicę zaprojektowali Jan Sasak i Andrzej Świtalski. W jej górnej części umieszczono okrągły medalion z popiersiem Józefa Piłsudskiego.
Na tablicy umieszczono inskrypcję o treści[2]:
W dziesiątą rocznicę
zwycięskiego odparcia
najazdu bolszewickiegoSpołeczeństwo Przeworska
Odtworzył po zniszczeniu Komitet
Obywatelski Ziemi Przeworskiej Solidarność w 1990 r.
Obecnie w ratuszu mieści się restauracja „Ratuszowa”, natomiast po drugiej stronie na piętrze biura lokalnych stowarzyszeń, Biuro Obsługi Rady Miasta Przeworska oraz sala ślubów Urzędu Stanu Cywilnego. Parter budynku zajmują dwa Referaty Urzędu Miasta Przeworska: Referat Rozwoju Miasta oraz Referat Promocji Miasta. W sezonie letnim, od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 15:00 przy asyście pracownika Urzędu Miasta można bezpłatnie wejść na wieżę ratuszową i podziwiać zarówno miasto Przeworsk jak i jego malownicze okolice. Regulamin korzystania z wieży widokowej„
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Przeworsku#Opis_ratusza
Pomnik Jagiełły koło ratusza
„Pomnik króla Władysława Jagiełły w Przeworsku – pomnik króla Władysława Jagiełły znajdujący się na Rynku w Przeworsku w sąsiedztwie Ratusza. „
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_króla_Władysława_Jagiełły_w_Przeworsku
Historia pomnika
„Pomnik został wzniesiony z okazji obchodów 500-lecia Bitwy pod Grunwaldem w 1910 z inicjatywy mieszkańców Przeworska. Władysław Jagiełło nadał bowiem w 1393 prawa miejskie Przeworskowi. W czasie okupacji niemieckiej pracownicy miejscy ukryli posąg. Po wyzwoleniu wrócił na swoje miejsce w 1960. Obecnie opiekę nad obiektem sprawuje Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Przeworsku. W 2005 przeprowadzono renowację pomnika.”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_króla_Władysława_Jagiełły_w_Przeworsku#Historia
Opis
„Na cokole widnieje postać króla Władysława Jagiełły wykonana z piaskowca. Poniżej umieszczona jest tablica z inskrypcją o następującej treści:
W 550. rocznicę
zwycięstwa pod Grunwaldem
w miejsce
zniszczonej przez okupanta
hitlerowskiego
w roku 1940
Tablicę tę funduje
Społeczeństwo Przeworskie
z okazji rozpoczęcia obchodu
Tysiąclecia Państwa Polskiego
i Siedemsetlecia Miasta
w roku 1960.
Stan zachowania pomnika można określić jako bardzo dobry.”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pomnik_króla_Władysława_Jagiełły_w_Przeworsku#Opis
Stare chaty koło bazyliki
Podsumowanie
Zapraszam do Przeworska, muszę tu wrócić , co doczytałam ile jeszcze można tu zwiedzić.
Johanka