Bazylika Kolegiacka pw. Św. Ducha w Przeworsku woj. podkarpackie

0
610

Odwiedziłam to miasto w maju 2023, przyjechałam tu z małżonkiem, zachwyciłam się miastem, choć lał deszcz , przez co zdjęcia były trudne a zwiedzanie krótki, czasem tak jest, że plany pogoda krzyżuje.

Parę słów o Przeworsku

Przeworsk (łac. Prevorscum, Civitas Prevorscensisukr. Переворськhebr. ‏פשבורסק‎) – miasto w Polsce w województwie podkarpackim, siedziba powiatu przeworskiego, na Podgórzu Rzeszowskim, nad Mleczką, przy trasie międzynarodowej E40, dawna siedziba magnaterii polskiej. Jedno z najstarszych miast regionu. Za czasów I Rzeczpospolitej do powiatu przeworskiego należały miasta takie jak: RzeszówŁańcutLeżajsk czy Sokołów Małopolski[4][5].Czas trwania: 40 sekund.0:40Hejnał miasta Przeworska. Po raz pierwszy hejnał wykonano z wieży przeworskiego ratusza 10 listopada 1935. Obecnie hejnał wykonywany jest codziennie o godzinie 12:00.

Prywatne miasto szlacheckie lokowane w 1394 roku położone było w XVI wieku w województwie ruskim[6]. W latach 1975–1998 w województwie przemyskim. Jest członkiem Związku Miast Polskich. Jego herbem jest Leliwa.

Według danych z 1 stycznia 2018 Przeworsk liczył 15 452 mieszkańców[2]. Patronem miasta jest Święty Antoni z Padwy[7].”

źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Przeworsk

Bazylika w Przeworsku

Bazylika Kolegiacka pw. Ducha Świętego – gotycki kościół wchodzący w skład dawnego zespołu klasztornego Bożogrobców w Przeworsku. Od 1982 posiada godność bazyliki mniejszej, od 2003 kolegiaty, a od 2012 sanktuarium Grobu Bożego. Jest to drugi po archikatedrze najważniejszy kościół w archidiecezji przemyskiej, posiadający jednocześnie godność bazylikikolegiaty i sanktuarium. Świątynia jest również jedyną w Polsce bazyliką noszącą wezwanie Ducha Świętego.

Kościół został wybudowany w latach około 1400–1473, na wzgórzu w południowo-zachodniej części miasta. Kościół Bożogrobców w Przeworsku jest jednym z cenniejszych zabytków architektury średniowiecznej w południowo-wschodniej Polsce.”

źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika_kolegiacka_Ducha_Świętego_w_Przeworsku

Historia

„Budowa kościoła trwała od około 1400 do 1473 z fundacji Jana Tarnowskiego, jego potomków oraz mieszczan[2]. Nadzorowali ją prepozyci Dominik, Jan i Mikołaj. Budowla prezentuje bardzo dobrą jakość wykonania i powstała wedle jednolitego projektu, o czym świadczy kamienny cokół pod chórem i korpusem[2]. W farze przeworskiej zastosowano typową dla gotyku małopolskiego odmianę systemu filarowo–przyporowego typu krakowskiego, dostosowaną do budowli pseudobazylikowej[2]. Dach kościoła pierwotnie był znacznie wyższy i stromy, czego ślady widać na ścianie wieży[2]. W latach 1473–1516 wybudowano budynek parafialny. Parafia od początku była hojnie obdarowywana okolicznymi wsiami. Klasztorowi podlegały kaplice w sąsiednich wsiach: Studzian i Rozbórz. Tarnowscy jako fundatorzy otrzymali też prawo wybierania spośród bożogrobców prepozyta. Klasztor i kościół miały charakter obronny. W 1502 wzniesiono basztę, a w 1640 cały zespół otoczono murami. Dach świątyni pokryto w XVII wieku dachówką, w 1845 roku obniżono i dano pokrycie z blachy. W 1785 wieża otrzymała pokrycie miedziane. W 1742 dobudowano arkadowy krużganek łączący klasztor z kościołem. Znaczną restaurację przeprowadzono w 1908 roku.”

żródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika_kolegiacka_Ducha_Świętego_w_Przeworsku#Historia

Bożogrobcy w Przeworsku

„Z dużą dozą prawdopodobieństwa można przyjąć, że bożogrobcy prowadzili w Przeworsku szpital pod wezwaniem św. Ducha. Istnienie jego potwierdza kilka źródeł m.in. dokument Rafała z Jarosławia z 1460 miał zawierać nadania dla już istniejącego szpitala. Stopniowo na przestrzeni lat konwent przeworskich bożogrobców liczebnie się powiększał. Na początku w 1394 roku był tu tylko prepozyt i jeden brat, w 1471 było co najmniej czterech braci a w latach 1585 i 1587 na mocy postanowień kapituły zakonu bożogrobców podzielono zakon w Polsce na cztery prowincje w tym ruską z ośrodkiem w Przeworsku, co świadczyło o dużej randze domu przeworskiego. W skład prowincji wchodziły parafie w LeżajskuGiedlarowejRudołowicachTuligłowachUrzejowicach i Gniewczynie. Pierwszym prepozytem parafii był niejaki Bartłomiej z Mazowsza, a wikarym brat Priskan. Do kasaty bożogrobców w 1819 w Przeworsku służbę bożą pełniło 34 prepozytów w tym ostatni Kasper Mizerski, który jeszcze do 1846 pełnił funkcję proboszcza parafii. W ciągu istnienia placówki bożogrobców w Przeworsku działali tu wikariusze, penitencjarze, zakładano różne stowarzyszenia oraz bractwa. Bożogrobcy w czasie swojego pobytu w mieście prowadzili szkołę parafialną.”

źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika_kolegiacka_Ducha_Świętego_w_Przeworsku#Bożogrobcy_w_Przeworsku

Wnętrze

„Wystrój wnętrza kościoła zmieniał się na przestrzeni wieków i obecnie posiada dominujące cechy baroku głównie za sprawą głównego ołtarza zbudowanego w toskańskiej odmianie tego stylu (1693). Znajdują się tu relikwie świętych: Marcina, Benedykta, Sewery, Maurycjusza, Pawła, a w XVIII wieku umieszczono tu relikwie krzyża świętego. Z licznych obrazów znajdujących się wewnątrz świątyni na uwagę zasługuje gotyckie epitafium Rafała Tarnowskiego z rodziną polecane przez archanioła Rafała i św. Elżbietę (z lat 1491–1496). W prezbiterium świątyni znajdują się płyty nagrobne z piaskowca z podobiznami fundatorów kościoła – Tarnowskich, m.in. Rafała Tarnowskiego (zm. w 1441), które kryją wejście do krypt.”

źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika_kolegiacka_Ducha_Świętego_w_Przeworsku#Wnętrze

Podsumowanie

Zapraszam na kolejne reportaże z Przeworska, ta bazylika jest piękna. Reszta miasta też.

Johanka

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj