Kiedy przyjechałam do tego miasta – zachwyciłam się atmosferą tego miejsca od pierwszych chwil.
Urzekło mnie również maluteńkie kino Grunwald, które mieści się w niewielkim budynku.
Parę słów o Olsztynku
Olsztynek , do 1945 roku nosił niemiecką nazwę Hohenstein , a po prusku Amellingi , jest miastem w województwie warmińsko- mazurskim, w powiecie olsztyńskim. Jest siedzibą gminy miejsko wiejskiej Olsztynek.
Leży w północnej Polsce, jakieś 28 km od Olsztyna, który wkrótce opiszę Drodzy Sympatycy 50ok.pl
Miasto leży na dawnej ziemi Sasinów, w historycznych Prusach Górnych.
W okresie 1975-1998 administracyjnie należało do nieistniejącego dziś województwa olsztyńskiego.
Miasto Olsztynek w kilku odsłonach
Ratusz w Olsztynku
„Ratusz w Olsztynku – obecna budowla została wybudowana na początku XX wieku na fundamentach starej budowli. Jest to eklektyczny, dwukondygnacyjny budynek, zbudowany na rzucie prostokąta, nakryty czterospadowym dachem z czerwonej dachówki. Ściany zakończone są wydatnym gzymsem koronującym. Na środku kalenicy znajduje się niewielka wieżyczka, dołem kwadratowa z tarczą zegarową, wyżej ośmioboczna otoczona balustradą. Wieżyczka zakończona jest ostrosłupowym hełmem. Obecnie siedziba władz miejskich.”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Olsztynku
Te lwy mnie zachwyciły, przypomniały mi lwy z Warszawy koło Pałacu Prezydenckiego, oraz poniekąd lwy z Pałacu Raczyńskich w Złotym Potoku.
Pochodzenie nazwy miasta
„Niemiecka nazwa zamku, a później miasta, pochodzi od jego założyciela, komtura ostródzkiego Güntera von Hohensteina. W źródłach polskich już w XV w. występuje nazwa zbliżona znaczeniem do obecnej – „Parvum Olstin” – „Mały Olsztyn”, lub Olsztynek. Mieszkaniec Olsztynka to olsztynczanin, a mieszkanka – olsztynczanka[9]. Przymiotnik od nazwy tego miasta to olsztynecki[10].”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Olsztynek#Nazwa
Muzeum i Dom narodzin Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza
Kościół Poewangelicki w Olsztynku – parę słów
„Kościół poewangelicki – jeden z rejestrowanych zabytków miasta Olsztynka, w województwie warmińsko-mazurskim. Obecnie nie pełni już funkcji sakralnych, mieści się w nim galeria sztuki Muzeum Budownictwa Ludowego.„
Historia
„Kościół został wybudowany w połowie XIV wieku. W 1359 roku świątynia była wymieniana ją jako siedziba parafii. W 1685 roku kościół został całkowicie zniszczony przez pożar. Podczas odbudowy w latach 1690-1691 otrzymał barokowy charakter. W 1710 roku, od strony północno-zachodniej, do korpusu świątyni została dobudowana wieża. Po kilkudziesięciu latach została ona rozebrana i w 1796 roku na jej miejscu została wybudowana obecna, z elewacją w stylu renesansowym. Po raz drugi świątynia została zniszczona w czasie pożaru miasta w 1804 roku. W kolejnych latach stopniowo została odbudowana. W 1880 roku wieża dzwonnicza została nakryta hełmem. W 1914 roku sklepienie kościoła zostało zniszczone. Po 1918 roku nawa główna została nakryta wysokim dachem o konstrukcji drewnianej. W 1933 roku świątynia została gruntownie wyremontowana, przebudowano wtedy wschodnią część oraz zmieniono wystrój wnętrza. Pod koniec II wojny światowej, w 1945 roku dach i całe wnętrze zostało zniszczone przez pożar, zniszczeniu uległa także górna część wieży. Odbudowa świątyni została przeprowadzona dopiero w latach 1974-1977. Jednak kościół nie został przywrócony dla celów religijnych, lecz został zaadaptowany na instytucję kultury. Obecnie mieści się w nim galeria sztuki Muzeum Budownictwa Ludowego.„
Architektura
„Pierwotnie był to świątynia o jednej nawie, bez wieży i wyodrębnionego prezbiterium, zamknięty trójbocznie. Wybudowana została na rzucie prostokąta o wymiarach 31 x 11 m. Do budowy zostały użyte kamienie polne, w dolnych partiach oraz cegła ceramiczna na zaprawie wapiennej, w górnych. W późniejszym latach dach został podniesiony i została dostawiona wysoka wieża. Świątynia została otoczona również kamiennym murem. W takim kształcie kościół był częścią miejskiego założenia obronnego. Podczas odbudowy, przeprowadzonej w latach 1974-1977, nadano mu kształt długiej, niskiej, budowli z cegły, charakteryzującej się bieloną kruchtą przy elewacji południowej i niepozorną wieżą o neogotyckich elewacjach[2].”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_poewangelicki_w_Olsztynku
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz – kim był?
„Krzysztof Celestyn Mrongowiusz[1], Mrongovius[1], Mrąga[1]; inne formy nazwiska: Morengoriusz, Morengovius, Murengovius; krypt.: M.; Mr. (ur. 19 lipca1764 w Olsztynku, zm. 3 czerwca1855 w Gdańsku) – duchownyewangelicki, kaznodzieja, pisarz religijny[1], filozof, językoznawca, tłumacz[1] i leksykograf[1]. Jeden z pierwszych badaczy folkloru Kaszubów[2]. Przez dużą część swojego życia mieszkał i pracował w Gdańsku./…/”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz
Zamek Krzyżacki w Olsztynku
„Zamek krzyżacki w Olsztynku – XIV-wieczny budynek w Olsztynku, położony na wzniesieniu, mieści się przy ulicy Zamkowej.
Zbudowany na polecenie komtura ostródzkiego Güntera von Hohensteina w latach 1349–1366 w stylu gotyckim z przeznaczeniem na siedzibę burgrabiego mającego za zadanie ściągać należności podatkowe oraz aby kontrolować szlak handlowy z południa na północ. W odróżnieniu od innych zamków krzyżackich nie był to klasztor ani siedziba komtura. Zamek zlokalizowano w miejscu gdzie wcześniej znajdował się pruski gród obronny. Założony na planie czworokąta, posiadał wieżę i mury obwodowe. Zamek miał trzy (lub cztery) skrzydła, co wynika również z XVII-wiecznego miedziorytu. Pod budynkami zamkowymi znajdowały się sklepione piwnice. Główne skrzydło znajdowało się od północy od strony miasta. W 2006 roku badania archeologiczne potwierdziły istnienie skrzydła południowego.
Po ukończeniu budowy na zamku gościł wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego Winrich von Kniprode. W 1410 roku został opanowany przez mieszczan i oddany we władanie Władysława II Jagiełły. Uszkodzono go podczas wojny w 1414 roku. W 1610 został przejęty przez władze miasta, które urządziły z nim arsenał[1]. Zniszczony przez Tatarów w 1656. W końcu XVIII wieku popadł w ruinę i ok. 1793 został częściowo rozebrany.
W latach 1847–1849 do zabudowań zamkowych dobudowano skrzydło wschodnie w stylu neogotyckim i przekształcono na gimnazjum, którego dyrektorem był m.in. historyk Max Toeppen, a uczyli się m.in. Herman Pełka i Emil Behring, pierwszy laureat nagrody Nobla w dziedzinie medycyny z 1901 r. za odkrycie działania antytoksyn (tablica pamiątkowa na dziedzińcu gimnazjum). Po II wojnie światowej zachowały się fragmenty zamku włączone w budynek szkolny oraz piwnice z krzyżowymi sklepieniami. Obecnie stanowi budynek Zespołu Szkół im. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Olsztynku
„Był autorem rozpraw, podręczników języka polskiego oraz słowników polsko-niemieckich, a także edytorem piśmiennictwa staropolskiego. Zajmował się zbieraniem pieśni mazurskich i kaszubskich oraz wszelkich dokumentów w języku kaszubskim Sporządził program badań dotyczących Kaszubów, np. przygotował mały słownik kaszubski. W latach 1826-1827 prowadził badania ludoznawcze w pobliżu Słupska, głównie w Cecenowie i Główczycach.”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_Celestyn_Mrongowiusz#Twórczość
Podsumowanie
Zaraz po porannym zwiedzaniu Olsztynka, pojechaliśmy w kierunku Olsztyna, relacja z tego pięknego miasta już niedługo.
Zapraszam do pięknego Olsztynka, tu historia i teraźniejszość miesza się, tworząc niesamowitą atmosferę !
Polska północna jest przepiękna!
Johanka