W czasie mojego krótkiego pobytu w Lidzbarku Warmińskim , starałam się jak najwięcej zwiedzić w mieście. Potem ruszyliśmy w dalszą drogę i zwiedzaliśmy okolice. W czasie naszej wizyty był niesamowity upał , byłam w maju 2022. Niestety ze względu na remont nie weszliśmy do środka, ale na drugi raz wejdziemy.
Parę słów o Lidzbarku Warmińskim
Lidzbark Warmiński nazywał się kiedyś z języka niemieckiego Heilsberg, z z pruskiego Lēcbargs, jest miastem w województwie warmińsko – mazurskim, jest siedzibą władz powiatu lidzbarskiego oraz gminy wiejskiej Lidzbark Warmiński.
Wiemy ze źródeł historycznych, że od 1350 r. do XIX wieku był stolicą Warmii i wówczas jej największym miastem. Samo miasto było centrum wiary i kultury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, nazywane często Perłą Warmii. Wiele lat panowali tu biskupi warmińscy. Było drugim po Braniewie (opisałam Braniewo tu na stronie) – ośrodkiem gospodarczym.
W mieście jest zakład mleczarski Polmlek, główna siedziba grupy mleczarskiej Warmia a jeśli chodzi o wojsko, stacjonuje tu i ma swój garnizon 9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy.
Z ciekawostek podam, że na przełomie sierpnia i września odbywają się tu Lidzbarskie Wieczory Humoru i Satyry. Natomiast w listopadzie zaczynają się Lidzbarskie Starcia Kabaretowe , które mają cykl co trzy miesiące, aż do maja.
Samo miasto coraz bardziej się rozwija, przyciąga coraz więcej turystów, często staje się miejscem imprez sportowo rekreacyjnych.
Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim
W mieście jest Zamek Biskupów Warmińskich, który ma nie tylko dużą wartość historyczną ale również artystyczną w skali światowej. Został uznany za zabytek klasy „0” (zero), choć ta skala już jest nieaktualna i nie obowiązująca , jednak świadczy o wartości zamku. Od 2018 roku to pomnik historii.
Historia zamku
„Zamek budowano w latach 1350-1401[3]. Prace budowlane rozpoczęto w rok po przeniesieniu z Ornety (niem. Wormditt) do Lidzbarka Warmińskiego (niem. Heilsberg) siedziby biskupów warmińskich[3]. Rozpoczęta budowa zamku w jego pierwotnym kształcie realizowana była przez biskupów, od Hermana z Pragi do Henryka Sorboma. Budynek wzniesiono na planie czworoboku o wymiarach 48,5×48,5 m. W czasie kadencji biskupa Sorboma dziedziniec zamku otoczony został dwukondygnacyjnymi krużgankami.
Wybudowany w widłach rzek Łyny i Symsarny zamek chroniony był dodatkowo murami obwodowymi i fosami od południa i wschodu (wschodnia fosa równoległa do Symsarny). W części południowej zamku zlokalizowano przedzamcze. Dojazd do zamku z miasta odbywał się przez Bramę Młyńską po moście przez Łynę do jakby północnego przedzamcza, gdzie umiejscowiony był młyn wodny. Dalej przejechać trzeba było wzdłuż zachodniej strony zamku przez kilka bram do przedzamcza od strony południowej. Przedzamcze to od zamku właściwego oddzielone było suchą fosą. Po przejechaniu mostu na wymienionej fosie można było się dostać na dziedziniec zamkowy przez bramę usytuowaną w centralnej części skrzydła południowego.
Bryłę zamku w narożu północno-wschodnim zdobi wieża wysoka, a w pozostałych narożach wieżyczki na konsolach. Wieżyczki te dobudowano po pożarze zamku w 1442 roku. Ostateczny kształt uzyskały one w czasie rządów biskupa Watzenrodego.”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_Biskupów_Warmińskich_w_Lidzbarku_Warmińskim#Historia
Historia zamku c.d.
„Zamek posiada piwnice, które służyły jako magazyny żywności i więzienie; w ich części znajdowały się również piece do ogrzewania zamku ciepłym powietrzem. Obecnie część piwnic pod skrzydłem wschodnim przeznaczona jest na sale ekspozycyjne (elementy architektury ogrodowej i armaty z herbami biskupów). W pomieszczeniach parteru głównej bryły zamku znajdowały się: w skrzydle zachodnim kuchnia, w północnym browar i piekarnia, we wschodnim magazyny żywnościowe, w południowym zbrojownia i szkoła dla chłopców pruskich.
Dziedziniec lidzbarskiego zamku ze względu na krużganki przypomina dziedziniec Królewskiego Zamku na Wawelu. Z dziedzińca przechodzi się po kamiennych schodach (z początków XVII wieku) na główną kondygnację, gdzie znajdują się pomieszczenia reprezentacyjne.
Architektura zamku uzupełniona była przez pałac (zamek średni), dobudowany w 1673 przy skrzydle południowym przez biskupa warmińskiego Wydżgę. Z pałacu tego korzystało 8 biskupów. Pałac został rozebrany w latach 1839-1840. Pozostał po nim zarys fundamentów – między południowym skrzydłem zamku oraz suchą fosą znajdującą się między zamkiem a południowym przedzamczem. Na dziedzińcu przedzamcza w centralnym miejscu znajduje się barokowy pomnik św. Katarzyny z 1756, ufundowany przez biskupa Grabowskiego.
Mimo, że w 1838 nadprezydent Prus Wschodnich, Heinrich Theodor von Schön, stwierdził, że „zamek jest zbędnym, zaprzepaszczonym, starym budynkiem, zasługującym na sprzedaż albo na rozbiórkę”[4], to w II poł. XIX w. jego restaurację przeprowadził konserwator królewski Ferdinand von Quast.”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_Biskupów_Warmińskich_w_Lidzbarku_Warmińskim#Historia
Wykorzystanie wnętrza
„W czasach gdy nie było jeszcze pałacu biskupa Wydżgi, na pomieszczenia mieszkalne wykorzystywane były pomieszczenia drugiego piętra w skrzydle zachodnim i północnym. Obecnie większość pomieszczeń zamkowych przeznaczonych jest do zwiedzania stanowiąc Muzeum Warmińskie[6]. W lochach znajduje się arsenał i lapidarium, gdzie wystawiono armaty oraz kamienne detale i rzeźby z dawnego pałacu bpa. Jana Stefana Wydżgi. Na parterze prezentowane są zbiory sztuki gotyckiej, portrety, dokumenty związane ze słynnymi mieszkańcami zamku oraz elementy dawnego wyposażenia sal zamkowych. Na pierwszym piętrze znajdują się pamiątki po biskupach warmińskich tj. ornaty, kapy ołtarzowe oraz pokaźny zbiór pamiątek po Ignacym Krasickim. Na drugim piętrze zamku prezentowane jest malarstwo polskie z XIX i XX wieku (m.in. obrazy Juliana Fałata i Józefa Mehofera), zaś na trzecim piętrze zbiór ikon, których znaczna część pochodzi z Wojnowa oraz współczesne malarstwo polskie (m.in. obrazy Jerzego Dudy-Gracza). W refektarzu umieszczono płytę nagrobną bp. Legendorfa z 1494 dłuta Piotra Vischera z Norymbergi[6].”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_Biskupów_Warmińskich_w_Lidzbarku_Warmińskim#Wykorzystywanie_pomieszczeń
Podsumowanie
To kolejny felieton o Lidzbarku, opisywałam wspaniałą kolegiatę Piotra i Pawła, jeszcze opiszę inne ciekawe miejsca w Lidzbarku. Warmia jest cudowna, warto tu przyjechać , nie tylko do tego miasta.
Nie siedzimy na kanapie, zwiedzamy nasz piękny kraj.
Johanka