Spacerując w czasie sierpniowej wyprawy Johanki a.d. 2022- w moim ukochanym Elblągu, natrafiłam na …czołg.
Nie widziałam go wcześniej, gdyż jeździliśmy w poprzednich latach z naszymi dziećmi, a czołg jest daleko od miejsca naszego corocznego noclegu (Camping Nr 61) i dzieci by nie zaszły na nogach, a jeżdżenie po mieście w upale ,w wakacje też wymaga cierpliwości i nie zawsze jest gdzie zaparkować. Ważne, że w końcu natrafiłam „oko w oko”. 🙂
Krótka notka na temat czołgu.
Znajduje się niedaleko Alei Armii Krajowej, kilkaset metrów od zabytkowej Bramy Targowej.
Pomniki jak ten, w postaci czołgów są w wielu mniejscowościach, ja widziałam w Malborku, Jastarni czy ..Gliwicach. Był też na Westerplatte, ale podobno już nie ma. Jak ja tam byłam, to był jeszcze. Wiele podobnego sprzętu widziałam w Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, który opisałam na stronie.
Ja tak sobie myślę, że mnogość czołgów jako pomników – wynika to z faktu, że zapewne wiele jednostek wojskowych zamiast złomować zużyty sprzęt, przekazywało go na tego rodzaju ekspozycje.
W mieście Elbląg stacjonował 1 Warszawski Pułk Czołgów im. Bohaterów Westerplatte, gdzie podobno mieli służyć bohaterowie (fikcyjni) , których historię opowiedział serial Czterej pancerni i Pies.
Odsłonięcie pomnika
Inicjatywa utworzenia pomnika to pomysł Mariana Szynkielewskiego, który w latach 70 tych był w Elblągu Prezesem PTTK.
Uroczyście 7 maja 1976 roku odsłonięto pomnik-czołg. Czołg T-34-85 , zaopatrzony w działo 85 mm, oczywiście rozbrojony -stanął w przestrzeni miejskiej i się z nią zlał.
Stał się, podobnie jak opisywany przeze mnie w poprzednim felietonie -Pomnik Odrodzenia -miejscem orientacyjnym w mieście i terenem różnych wydarzeń.
Czołgi tego typu produkowano od początku roku 1944, aż do 1950. Miały być odpowiednikami (sowieckimi) na niemieckie wozy Panther i Tiger. Nadmieniam, że czołgi T34 – długo jeszce służyły w wojskach Układu Warszawskiego, a nawet uczestniczyły w konfliktach zbrojnych w Wietnamie i Korei oraz na Bliskim Wschodzie.
Wyprodukowano około 44 tysięcy tych czołgów.
Ocalenie czołgu przed likwidacją
W czasie transformacji na czołg przyszedł trudny okres. Najpierw znikły tabliczki z czołgu, wielkrotnie malowano go na różne barwy. Rok 2013 przyniósł wybawienie i czołg dzięki lokalnym patriotom odzyskał barwy typowo wojskowe.
Pojawiła się też tablca: Symbol walk 1 Warszawskiego Pułku Czołgów im. Bohaterów Westerplatte z hitlerowskim najeźdźcą.
I znowu …nastała epoka dekomunizacji przestrzeni publicznej. Uratował go przed likwidację wpis do zasobów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu.
Podziwiajmy zabytek.
Podsumowanie
Elbląg zaskakuje na każdym kroku . Czołg jest tego przykładem.
Niedługo opiszę historię 50 pomników, rzeźb – rozproszonych po całym mieście. O co chodzi, o czym mówię, przekonacie się Drodzy Sympatycy wkrótce.
Johanka