Kiedy w maju 2022 przybyliśmy do Torunia, szukanie parkingu w centrum graniczyło z cudem. Tłumy wycieczek szkolnych, masa autokarów. Nie doceniłam zaradności Małżonka Johanki i zaparkowaliśmy naszego wiekowego busa … pod mostem. Auto dzięki temu stało w cieniu, a my mogliśmy się oddać zwiedzaniu miasta.
Wejście na Stare Miasto od strony Wisły
Po wyjściu z busa już dostrzegliśmy zabytkową bramę. Jako pierwsze, postanowiliśmy zwiedzić to co zobaczyliśmy nad Wisłą, czyli jakieś łódki, statki przy brzegu i pomnik z kotwicą, jaki nam się ukazał .
Ale po kolei.
„Krzywa Wieża” w Toruniu
„Krzywa Wieża w Toruniu – średniowieczna baszta miejska, która swą nazwę zawdzięcza znacznemu odchyleniu od pionu (1,46 m).
Krzywa Wieża znajduje się w południowo-zachodnim narożu dawnych murów miejskich Starego Miasta, w obrębie Zespołu Staromiejskiego, przy ul. Pod Krzywą Wieżą 1, na zachód od Bramy Klasztornej. W sąsiedztwie znajdują się Hotel Bulwar oraz Alpinarium.
Wybudowana została w 2. poł. XIII wieku jako prosta, 15-metrowa baszta obronna wtopiona w system murów obronnych i ustawiona na fundamentach czterościennych, lecz z niedociągniętą do końca ścianą od strony miasta. Przez otwory w jej bocznych ścianach przebiegał ganek strażniczy, łączący ją z murami obronnymi, zaś brak ściany wewnętrznej ułatwiał wciąganie amunicji. Już w średniowieczu z piaszczysto-gliniastego podłoża, na którym baszta została ustawiona, pod wpływem jej ciężaru osunęły się piaski, powodując równocześnie pochylanie się wieży do momentu, aż oparła się ona na gruncie bardziej trwałym[2].
Odchylenie zmierzone na przełomie 2006 i 2007 roku wynosiło 5°13’15”. Odchylenie szczytu wieży od pionu wyniosło wówczas 146,171 cm.
W XVIII wieku wieża przestała pełnić funkcje obronne. Podciągnięto wówczas do końca czwartą ścianę, wyrównano stropy i przeznaczono ją na karcer dla kobiet. W XIX wieku basztę przebudowano na kuźnię i mieszkanie dla rusznikarza, a w drugiej połowie XX wieku, całkowicie przeznaczono ją na potrzeby mieszkalne. Zastąpiono wówczas gotycki czterospadowy dach nowym – pulpitowym.
W latach 60. XX wieku mieściło się w niej kilka stowarzyszeń kulturalnych. W latach 70. i 80. – oddział Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego oraz Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. Wieża mieściła też kawiarnię i kiosk z pamiątkami. Obecnie wieżą zarządza Toruńska Agenda Kulturalna i jest ona dostępna dla zwiedzających[3][4]. Wieża stanowi dziś jeden z najbardziej charakterystycznych akcentów Starego Miasta.”
źródło” https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzywa_Wieża_w_Toruniu
Brama Żeglarska, historia, lokalizacja
„Brama Żeglarska w Toruniu – jedna z trzech bram średniowiecznego Torunia, jakie przetrwały do dnia dzisiejszego.”
Brama znajduje się w południowej części Zespołu Staromiejskiego, na wschód od Baszty Gołębnik.
Brama Żeglarska jest jedną z trzech zachowanych bram staromiejskich i jednocześnie jedną z czterech pierwotnie znajdujących się w nadwiślańskim fragmencie murów miejskich. Pozostałe to bramy: Klasztorna, Łazienna i Mostowa.
Budowę bramy prowadzącej na nabrzeże portowe rozpoczęto prawdopodobnie jeszcze w końcu XIII wieku[2]; ukończono natomiast w połowie wieku XIV[2]. Brama została zbudowana na planie prostokąta z czerwonej cegły. Obecnie, w murze bezpośrednio przylegającym do bramy, po obu jej stronach, znajdują się furty dla pieszych.
Początkowo były to najważniejsze ze wszystkich wrót miasta. To tu rozpoczynała się toruńska Via Regia (Droga Królewska), która prowadziła reprezentacyjną ulicą Żeglarską, obok fary śś. Janów, wschodnią pierzeją Rynku Staromiejskiego (obok ratusza Starego Miasta), ulicą Chełmińską aż do Bramy Chełmińskiej[3]. To przed Bramą Żeglarską burmistrzowie i rada miejska witali królów i najznakomitszych gości[2].
Znaczenie obronne brama utraciła po zdobyciu miasta przez wojska szwedzkie Karola XII w 1703 roku[4].
Początkowo podobna do innych bram nadwiślańskich (Łaziennej i pierwotnej Mostowej), Żeglarska była kilkakrotnie przebudowywana. Skutkiem tych prac była niemal całkowita zmiana charakteru bramy. Jeszcze pod koniec XVIII wieku Brama Żeglarska mieściła więzienie, później zaadaptowane na pomieszczenia mieszkalne[4]. W 1820 roku[5] miała miejsce najpoważniejsza przeróbka. Wówczas to część bramy rozebrano, a pozostawiono pozbawione wnętrz wrota[2]. To również w XIX wieku bramę nadbudowano o nowy hełm[2]„
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Brama_Żeglarska_w_Toruniu
Katarzynka I i łódź ratunkowa
„Toruńska łódka „Katarzynka” – łódka pasażerska łącząca Bulwar Filadelfijski z Kępą Bazarową w Toruniu.
Łódź Katarzynka I cumuje przy nadbrzeżu Bulwaru Filadelfijskiego na wysokości Bramy Mostowej oraz na przeciwległym brzegu Wisły w okolicy tarasu widokowego na Kępie Bazarowej[1].
W pierwszy rejs łódka Katarzynka wypłynęła na Wisłę w Toruniu w 1969 roku. Wykonywała ona spacerowe rejsy z jednego na drugi brzeg Wisły do 2000 roku. Łódka ta powstała w 1955 roku w stoczni w Budapeszcie jako jedna z szalup ratunkowych statku pasażerskiego „Mazowsze”. W 2005 roku wyeksponowano ją na bulwarze Filadelfijskim i stoi tak do dnia dzisiejszego jako jedna z atrakcji turystycznych miasta[2].”
„Łódka Katarzynka I w 1970 roku została upamiętniona w filmie Marka Piwowskiego: „Rejs”, realizowanym częściowo w Toruniu[5].”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Toruńska_łódka_„Katarzynka”
Katarzynka II
„Po dwuletniej przerwie w rejsach po Wiśle, w 2002 roku reaktywowano przewóz osób na lewy jej brzeg, ale już łódką przebudowaną przez Kazimierza Centkowskiego i Władysława Haziaka z morskiej szalupy ratunkowej i napędzaną silnikiem Mercedesa. Nazwano ją Katarzynka II. Pływa ona po Wiśle w sezonie turystycznym od kwietnia do października. Rejs z jednego na drugi brzeg rzeki trwa około 10 minut, a łódź zabiera na pokład jednorazowo 12 pasażerów i dwuosobową załogę[3][4].”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Toruńska_łódka_„Katarzynka”
Piękne bulwary nad Wisłą
Parę słów o pomniku nad Wisłą
Pomnik jest umiejscowiony w centrum miasta, na tzw. Bulwarze Filadejfilskim, naprzeciwko Bramy Ducha Świętego – zwanej Klasztorną.
Pomnik w kształcie kotwicy powstał dla upamiętnienia istnienia pierwszej polskiej Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej , która mieściła się w tzw. Koszarach Racławickich.
Można powiedzieć, że obiekt upamiętnia tradycje morskie miasta Toruń, gdyż od średniowiecza istniał tu śródlądowy port, gdzie wpływały kupieckie statki z towarami zamorskimi, stąd toruńscy kupcy dokonywali eksportu na szeroko rozumiany Zachód.
Projekt powstał z inicjatywy społeczeństwa Torunia, zaprojektowany przez Ewelinę Szczech -Siwicką i Henryka Siwickiego. Uroczyste odsłonięcie pomnika odbyło się w 1972 roku, w 50 rocznicę powołania w mieście Szkoły Marynarki Wojennej.
Na czarnej ( starszej) tablicy czytamy:
„W pięćdziesiątą rocznicę powstania pierwszej polskiej Szkoły Marynarki Wojennej. Społeczeństwo Miasta Toruń. 1972 rok”.
A w 2012 roku dołączono kolejną tablicę ufundowaną przez społeczność Akademii Marynarki Wojenej w Gdyni.
Na tablicy widać symbol kojarzony z AMW i napis:
„Ufundowano dla uczczenia 90 rocznicy Powstania Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej” „Rektor Komendant, Senat, kadra pracownicy,podchorązowie i studenci cywilni, Akademii Marynarki Wojennej im.Bohaterów Westerplatte w Gdyni” Toruń 29 listopada 2012 roku.
Podsumowanie
To jeden z reportaży o Toruniu, z mojego krótkiego pobytu w tym cudownym mieście, muszę tu kiedyś wrócić, ale może w innym okresie, by nie było dzikich tłumów wycieczek szkolnych.
Niedługo opiszę Stare Miasto, Rynek oraz Historia kościoła katedralnego pw Jana Chrzciciela i Św. Jana Ewangelisty.
Johanka