Trafiłam tu w maju 2023 w czasie mojej Wyprawy Johanki, w której zwiedzałam regiony na południu Polski , a potem pojechaliśmy dalej zwiedzać część wschodnią kraju.
Bardzo zauroczył mnie Szlak Architektury Drewnianej, bowiem uwielbiam takie zabytki. Natrafiliśmy na kościół w Rogach w czasie jego remontu, zajrzałam tylko stojąc w progu, zrobiłam zdjęcia i wyszłam. Jestem ciekawa czy remont się zakończył
Parę słów o wsi
„Rogi – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Miejsce Piastowe[4][5]. Przez wieś przepływa rzeka Lubatówka.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.
Wieś graniczy z sołectwami: Miejsce Piastowe, Iwonicz, Równe, Lubatówka i Wrocanka.”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Rogi_(województwo_podkarpackie)
Historia wsi
„Osada Rogi według wykopalisk archeologicznych istniała w okresie rzymskim (I – IV wiek) i w czasach wczesnego średniowiecza. Potwierdzeniem tego są wykopaliska zaliczane do kultury Kurhanów Podkarpackich. W 1340 r. Kazimierz Wielki z powrotem włączył tereny Rusi Halickiej do Polski, przesuwając południowo-wschodnią granicę Państwa z rzeki Jasiołki na rzekę Dniestr. Ten władca w 1345 roku przez Rogi, Miejsce Piastowe i Targowiska wyznaczył kupcom drogę.
Najstarszym dokumentem pisanym jest wydany 3 czerwca 1358 r. przez króla Kazimierza Wielkiego w Wiślicy dokument sprzedaży sołectwa we wsi Rogy,rządzącej się prawem magdeburskim, Piotrowi – wójtowi z Kołaczyc: „W tejże wiosce Rogy dajemy wyżej wzmiankowanemu Piotrowi sołtysowi nad wymienioną rzeczką Lubatową po obu jej stronach, zaczynając od „Meszcza” w górę 110 łanów frankońskich naprawie magdeburskim w pełne władanie”[6].
W 1425 r. zastawiona przez króla Władysława Jagiełłę część Rogów, posiadali szlacheccy bracia z Dębowca: Jan, Mikołaj Czarnoccy, którzy przy podziale 25 sierpnia 1425 r. sprzedali swojemu bratu Piotrowi Czarnockiemu kanonikowi krakowskiemu, piszącemu się w 1431 r. Marcinowi z Wrocimowic de Rogi, chorążemu krakowskiemu, wsie Rogi i Lubatówkę z sołectwami. W 1444 r. powstał spór między sanockimi a Czarnockimi, którzy nie chcieli naprawić przęseł w parkanie zamku sanockiego i ustanowiono w 1445 r., że będą one stawiane przez Rogi między Lubatówką a Miejscem, co zatwierdzono w 1448 r.
22 sierpnia 1462 r. podzielono wsie między Piotra, Jana, Mikołaja, Marcina i Stanisława Czarnockich. Właścicielami Rogów oprócz Czarnockich, kolejno byli; Kobylańscy, Bobowscy, Kurdwanowscy oraz Dembińscy. Za Jana Długosza wieś Rogi należała do Jana Kandziorki.
W 1471 r. dzierżawcą Rogów był Jan Kobylański. Z tego dokumentu wynika, że wieś miała zamek z wieżami dużą i małą oraz stawy, kościół i plebanię. W 1495 r. Hieronim z Kobylan, w 1505 r. wykupił wieś z rąk Czarnockich. W 1524 r. król Zygmunt Stary potwierdził fundację parafii Rogi, wspomnianą w aktach biskupich z 1536 r. W 1539 r. właścicielem Rogów był Jan Tarło. Od ok. 1550 r. w ramach ruchu egzekucyjnego powróciły Rogi do dóbr królewskich. W 1565 r. władał dobrami Mikołaj Tarło. Stanowiły one wiano Jadwigi Tarłówny która ok. r. 1592 wyszła za mąż za Jerzego Mniszcha, wojewodę sandomierskiego. Mniszchowie odsprzedali w dożywocie wieś Rogi Wojciechowi Boboli.
Kościół powstał tu w 1358 r., wzmiankowany w 1462 r. i konsekrowany w 1464 r. po zniszczeniach najazdów wojsk tatarskich i węgierskich. Około 1598 r. przystąpiono do budowy nowej świątyni, Istniejący kościół pochodzi z 1600 roku. Poświęcił go 28 września 1603 r. biskup Maciej Pstrokoński. W 1639 r. stary, drewniany kościółek pw. św. Anny nad rzeką, z czasem zaczął pełnić funkcje kaplicy dworskiej. Wieś była często niszczona na skutek wrogich najazdów. 1474 r. – Węgrzy, 1624 r. – Tatarzy, 1655 r. – Szwedzi i Kozacy, a w 1657 r. Jerzy II Rakoczy. Z powodu zniszczeń dzierżawca wsi Wojciech Krzycki, został w późniejszym czasie zwolniony od płacenia podatków (za okres od 1657 do 1665 r.). W latach 1707–1708 trwały we wsi spory pomiędzy Cieciszewskimi, a Karczewskimi. Na mocy przywileju Augusta III Sasa z 10 listopada 1760 r. wieś posiadał Ignacy Oraczewski – starosta rogowski, konfederat (zm. w 1779 roku), a żona jego Anna (zm. w 1768). Druga żona starostowa rogowska Krystyna Oraczewska odziedziczyła te dobra po roku 1779 i zarządzała nimi przez dwa lata.
W tym czasie w Rogach określanych mianem miasteczka, posiadającego starostwo, odbywały się targi i jarmarki.
6 kwietnia 1769 r. na polach między Rogami a Miejscem oraz Iwoniczem, w północno-wschodniej części, rozegrała się bitwa pomiędzy konfederatami barskimi kroczącymi od Dukli a armią carską nacierającymi od Iwonicza. W czasie wycofywania wojsk swoich w kierunku Głowienki i Krosna, został ranny gen. Kazimierz Pułaski. Poległych żołnierzy pochowano w dwóch zbiorowych mogiłach na terenie Rogów i w Miejscu, obok dworu przy kapliczce konfederackiej. W ramach traktatu I rozbioru Polski królewszczyzna Rogi została zajęta przez wojska austriackie 12 czerwca 1772 r., a następnie „prawnie” 11 września 1775 r. i 15 stycznia 1781 r. sprzedana Józefowi Bobowskiemu, a potem Dębowskim, którzy uruchomili tu warsztaty sukiennicze. W 1841 r. córka właściciela Rogów – Wanda z Bobowskich wyszła za mąż za Eustachego Dembińskiego (1802–1878). W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Rogach była Wanda Dembińska[7], ponieważ w 1848 r. właścicielami wsi stali się rolnicy mieszkający w Rogach (Uwłaszczenie chłopów na ziemiach polskich).
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, (Tom IV. s 709) wymienia Rogi jako miasteczko należące do powiatu krośnieńskiego. W 1849 roku Rogi zostały obrabowane przez wojska rosyjskie cara Mikołaja, idącego tędy na Węgry.
W drugiej połowie XIX wieku następuje rozwój miejscowości związany z tworzeniem tu i w okolicy przemysłu naftowego. We wsi Rogi wywiercono pierwszy otwór w 1888 roku. W 1933 roku ułożono nowy rurociąg ropny na przestrzeni Równe-Krosno.
Stąd pochodził (i tu spoczywa na cmentarzu) oficer dywersyjny krośnieńskiego obwodu Armii Krajowej OP-15 – Franciszek Kochan organizujący różne akcje przeciw okupantowi niemieckiemu. Po wkroczeniu we wrześniu 1944 r. Armii Czerwonej, NKWD dokonało aresztowań członków AK, m.in. byłego wójta F. Matusiewicza.
Wieś słynęła z licznych rzemieślników i jarmarków odbywających się na św. Annę (26 VII), św. Bartłomieja (24 VIII), św. Mikołaja (6 XII).”
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Rogi_(województwo_podkarpackie)#Historia
Kościół Św. Bartłomieja w Rogach
„Kościół św. Bartłomieja w Rogach – drewniany rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Bartłomieja, zbudowany w 1600, znajdujący się w miejscowości Rogi.
Kościół włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_św._Bartłomieja_w_Rogach
Historia kościoła
„Data budowy kościoła jest niepewna. Powstał prawdopodobnie w 1600, choć przypuszcza się, że mógł powstać w XV w., ponieważ pierwsza informacja o kościele pochodzi z 1462. Przetrwał najazd Tatarów w 1624. Na początku XVIII dobudowano do sanktuarium, w miejsce drewnianej, murowaną zakrystię ze skarbczykiem na piętrze. W czasie remontu w 1756 powiększono otwory okienne i wykonano polichromię. Kościół gruntownie przebudowano w latach 1886–1888[2][3]. Przedłużono wtedy nawy, wybudowano nową wieżę, dobudowano kruchtę od południa i zmieniono konstrukcję dachu. Z 1888 pochodzi polichromia w nawie autorstwa Michała Hornialkiewicza. W 1908 wymieniono gont na blachę. W 1931 Włodzimierz Lisowski z Sanoka wykonał polichromię w prezbiterium. Remontowany w latach 1966–1967. Kapitalny remont drewnianych elementów kościoła przeprowadzono w latach 2010–2013[2]. Podczas prac konserwatorskich w 2021 na ścianie wschodniej prezbiterium, odsłonięto polichromie pochodzące prawdopodobnie z 1600 roku[4].”
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_św._Bartłomieja_w_Rogach#Historia
Architektura i wyposażenie
„Kościół jest orientowany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, trójdzielny. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte trójbocznie, z zakrystią murowaną od północy. Wieża, słupowo-ramowej, z kruchta w przyziemiu, o ścianach pochyłych ku górze z izbicą, zwieńczoną baniastym hełmem. Dach nad nawą i prezbiterium dwukalenicowy, z sześcioboczną wieżyczką na sygnaturkę, zwieńczona baniastym hełmem z latarnią i cebulastą kopułką. Pokrycie gontowe. Ściany oszalowane[2].”
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_św._Bartłomieja_w_Rogach#Architektura_i_wyposażenie
Wyposażenie
„Wewnątrz stropy płaskie z fasetą, w zakrystii sklepienie kolebkowe na gurtach. Polichromia w nawie w postaci pasów ornamentu i plakiet z malowidłami figuralnymi, a w prezbiterium figuralna. Bogate barokowe i późnobarokowe wyposażenie wnętrza z XVII i XVIII w.:
- ołtarz główny z XVIII w. z dwustronnym obrazem Piety i Matkę Boską z 1904
- dwa ołtarze boczne, w jednym z nich tabernakulum z płaskorzeźbą
- ambona, o korpusie w kształcie owocu granatu z obrazem Wniebowstąpienia
- chrzcielnica, z czarnego marmuru w kształcie kielicha, z puklowaną czarą
- konfesjonał, zdobiony malowidłami ze scenami spowiedzi
- ławki, zdobione wizerunkami apostołów i przedstawicielami różnych stanów[2][3]„
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kościół_św._Bartłomieja_w_Rogach#Architektura_i_wyposażenie
Podsumowanie
Jak widzicie nawet przejeżdżając można coś ciekawego zobaczyć, czasem nasze niespodziewane odkrycia zaskakują i nas, „starych” turystów.
Trzeba jeździć po Polsce, wiele do odkrycia czeka. Zwłaszcza, gdy się zwiedza spontanicznie, jak ja.
Johanka
