Kiedy jechaliśmy z małżonkiem Johanki w okolicach Jędrzejowa zauważyliśmy reklamę Świętokrzyskiej Kolejki Dojazdowej , a obok stała lokomotywa, wysiadłam z busa i poszłam zrobić zdjęcia.
Kiedyś byłoby warto przyjechać i przejechać się tą kolejką, jest to jedna w wielu atrakcji tego regionu.
Niestety z mojej wiedzy wynika że na 2021 rok nie jeździła.
Parę słów o Świętokrzyskiej Kolejce Dojazdowej
„Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa – wąskotorowa linia kolejowa, dawna Jędrzejowska Kolej Dojazdowa, powstała w 1917 roku. Trasa biegnie przez część regionu Ponidzia w południowej części województwa świętokrzyskiego, z Jędrzejowa, poprzez Jasionną, Motkowice, Umianowice do Pińczowa. Istnieje także nie wykorzystywane odgałęzienie trasy w Umianowicach do Hajdaszka, Stawian Pińczowskich i Sędziejowic. Od 2020 roku ruch kolejki jest zawieszony[1].
Linia ŚKD krzyżuje się w okolicy wsi Wygoda z linią szerokotorową LHS, na 14,6 km biegu linii wąskotorowej od stacji Jędrzejów Wąski, a także na odcinku nieczynnym w miejscowości Przededworze koło Chmielnika. Jest to jedno z niewielu w Polsce skrzyżowań linii szerokotorowej z wąskotorową, a dodatkowo jeden z kilku nielicznych wiaduktów na trasie przebiegu linii wąskotorowej.„
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Świętokrzyska_Kolej_Dojazdowa
Stacja Jędrzejów Wąskotorowy
Lyd2-01 , bo taki numer jest na lokomotywie, którą fotografowałam, stoi ona właśnie koło stacji Jędrzejów Wąskotorowy.
Doczytałam, że ta lokomotywa pracowała wcześniej w cukrowni Kruszwica, gdzie miała nr zakładowy 7.
Kolej współcześnie
„Z uwagi na położenie szlaku w dolinie Nidy (tzw. Ponidzie), od początku lat dziewięćdziesiątych, uruchomiono najpierw pod zarządem PKP turystyczny ruch kolejowy, który od tamtej pory rozwija się i funkcjonuje do dziś. Kolejka dysponuje obecnie[kiedy?] trzema lokomotywami Lxd2 (z czego 2 sprawne) oraz parowozem Px48 (niesprawny, rewizja wygasła w 2007r). Od 2009 roku kolejka posiada sprawną lokomotywę Lyd1 oraz niesprawną (brak silnika) Lyd2 (w 2015 roku ustawiono ją jako pomnik obok bramy wjazdowej na stacje), obie pochodzą ze zlikwidowanej kolejki w Piotrkowie Trybunalskim. Warsztaty wykonują naprawy taboru wąskotorowego na zlecenie obsługując kolejki z całego kraju (specjalizują się w remontach układów jezdnych). Dostawy odbywają się transportem samochodowym.
Odjazd pociągu odbywa się ze stacji Jędrzejów Wąski w lecie w każdą niedzielę o godzinie 10:00, zaś powrót o 18:00. Prowadzone są także pociągi specjalne i na zamówienie. W chwili obecnej nie są prowadzone pociągi towarowe, ani codzienny ruch lokalny, choć trwają rozmowy nad ich przywróceniem. Istnieje możliwość dojazdu za pośrednictwem KKA na stację kolejki w Pińczowie. Kolejkowa Komunikacja Autobusowa uruchamia specjalnie dwie linie:
- Linia numer 1: Kielce, ul. Żelazna (przystanek busów) – Pińczów dworzec Świętokrzyskiej Kolejki Dojazdowej. Odjazd z Kielc w niedziele o godzinie 11:15.
- Linia numer 2: Busko-Zdrój, dworzec PKP – Pińczów dworzec Świętokrzyskiej Kolejki Dojazdowej. Odjazd z Buska w niedziele o godzinie 11:45.
Po powrocie z przejazdu kolejką na ognisko i zabawę do Umianowic, obydwa busy czekają na pasażerów w Pińczowie i o 14:30 jadą odpowiednio do Kielc i do Buska-Zdroju. Spółka samorządowa Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa „Ciuchcia Expres Ponidzie” Sp. z o.o., będąca operatorem linii[3], powstała w 2002 roku. Udziałowcami są: gmina Jędrzejów (144,5 tys. zł), gmina Pińczów (109 tys. zł), samorząd województwa świętokrzyskiego (100 tys. zł), powiaty jędrzejowski i pińczowski (po 50 tys. zł), gminy Imielno i Kije (po 23 tys. zł).Kolejka zatrudnia kilkunastu pracowników. W latach 2002-2006 spółka przyniosła ok. 700 tys. zł straty. W 2006 roku z wycieczek kolejką skorzystało ponad 15 tys. osób, a w roku poprzednim około 12 tys. osób. W 2008 roku kolej przewiozła ponad 21 tysięcy osób (odprawiono 142 pary pociągów)[4].
W 2014 roku w rozkładzie pojawił się przystanek „Wygoda” wybudowany przez właściciela kompleksu wypoczynkowego „Sielsko na Wygodzie”. Pod koniec 2014 roku na stacji Pińczów rozebrano 2 bocznice oraz rozjazdy od strony Wiślicy. Prace te miały związek z budową ronda. W 2015 zamontowano rozjazdy skracając tory stacyjne.„
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Świętokrzyska_Kolej_Dojazdowa#Kolej_współcześnie
Przyszłość Kolejki
„Obecnie[kiedy?] trwają rozmowy nad przyszłością kolejki. Rozważane jest m.in. skorzystanie z dofinansowania unijnego, wniosek i dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zmiana formuły prawnej na muzeum i eksploatacja wyłącznie odcinka Jędrzejów – Stawy. W 2003 r. został przywrócony przejazd w Hajdaszku, w październiku 2007 miała miejsce odbudowa mostu udrażniająca szlak do stacji stycznej z torem normalnym w Stawianach Pińczowskich, gdzie znajduje się zapadnia transporterowa i ładownie. W 2008 osiągnięto Sędziejowice.
Z inicjatywy Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych podjęto prace nad wznowieniem kursowania pociągów na 2,5 km szlaku Hajdaszek – Umianowice. Realizacja tego zamierzenia odbywać się będzie w ramach projektu „Stacja Hajdaszek – Kolejowy Skansen”, finansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego. Całkowita wartość projektu wynosi 3 497 851,20 zł, w tym środki z RPO w wysokości 2 061 919,48 zł. Realizacja przedsięwzięcia obejmie adaptację zabytkowego budynku dworca z 1924, rozbudowę stacji o perony i zadaszenie, remont toru do Umianowic oraz zakup lokomotywy spalinowej z wagonami pasażerskimi oraz drezynami rowerowymi i miała pierwotnie zakończyć się w 2019 (obecnie zakończenie realizacji projektu planowane jest na rok 2020). Odtworzone zostaną sala dworcowa z poczekalnią, kasą biletową oraz pokój naczelnika stacji. W budynku przewidziano nadto salę edukacyjno-konferencyjną, salę restauracyjną zwaną zgodnie z tradycją Gospodą dla Żołnierzy (na wzór funkcjonującej w latach międzywojennych stołówki dla przejeżdżających żołnierzy) wraz zapleczem gastronomicznym i gabinetem jej kierowniczki w l. 20 XX w. Janiny Żelisławskiej, apartament hrabiny Karoliny Lanckorońskiej (historyka sztuki, spadkobierczyni okolicznych dóbr).
W holu głównym ustawiona będzie kolejowa makieta Ponidzia z modelami dworców i pociągów[5]. Pociągi osobowe przez Hajdaszek przestały kursować w latach 80., a towarowe w 1993 roku[6][7]. Planowane było także rozszerzenie szlaku w stronę Wiślicy do zniszczonego mostu w Skrzypiowie. Rozważano także zwiększenie ilości przystanków o stacje: centrum Jędrzejowa, Piaski, Borki, Wygoda, Holendry, Ptasznik, Suchowola, Podlesie, Wierzbie, Rudki, Kamienna Góra, Pągowiec, Skowronno Górne i Dolne, Kopernia, Pińczów naprzeciw dworca PKS, Skrzypiów, Wojsławice, Rudawa i Biskupice.
Dnia 11 września 2009 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego na wniosek właściciela (Polskie Koleje Państwowe) wydał jednak decyzję o wykreśleniu z rejestru zabytków odcinków od stacji Pińczów do stacji Wiślica w Koniecmostach oraz od stacji Sędziejowice do stacji Raków Opatowski wraz z obiektami inżynieryjnymi[8], co zapewne przekreśli próby reaktywacji kolejki na dalszych odcinkach.
W 2016 z usług kolejki skorzystało 16 tys. pasażerów[9].
W sezonie 2020 roku nie uruchomiono ruchu kolei z uwagi na zły stan torowiska i taboru, wiążący się z trudną sytuacją finansową i poszukiwaniem nowej formuły funkcjonowania[1]. Spółka Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa „Ciuchcia Expres Ponidzie” została następnie postawiona w stan likwidacji, lecz w październiku 2020 roku kolej została przejęta przez samorząd województwa i włączona w struktury wojewódzkiej jednostki Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach[10]. Z uwagi na konieczność remontów i poszukiwanie finansowania, w 2021 roku kolejka nadal nie funkcjonowała[10].”
źródło:https://pl.wikipedia.org/wiki/Świętokrzyska_Kolej_Dojazdowa#Przyszłość_kolejki
Podsumowanie
Lokomotywę dostrzegłam z drogi, nawet bym nie wiedziała,że istnieje Świętokrzyska Kolejka Dojazdowa -wąskotorowa – a teraz wiem.
Muszę kiedyś tu przyjechać na dłużej i przejechać się pociągiem o ile to będzie możliwe, na dziś kolej nie jeździ.
Polecam Wam tę atrakcję turystyczną na razie do przeczytania, miejmy nadzieję do przejechania się w przyszłości.
Johanka