Dzisiaj zapraszam Was do remontowanego pałacu w Czumowie. Ja tu byłam w upalny sierpniowy dzień 2024 roku. Po drodze mijaliśmy stodołę, o sposobie budowy z tamtych regionów, chodzi mi o te elementy z czerwonej cegły. Wiele takich obiektów widziałam na Lubelszczyźnie.
Dwa słowa o Czumowie
„Czumów (ukr.Чумiв) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Hrubieszów[5][6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Hrubieszów[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 282 mieszkańców i była dwudziestą co do wielkości miejscowością gminy Hrubieszów[8].
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Ducha Świętego w Hrubieszowie[9].”
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Czumów
Historia
„Pierwsza wzmianka o wsi datowana jest na rok 1400, osada została wymieniona w akcie erekcyjnym parafii w Hrubieszowie, wydanym przez króla Władysława Jagiełłę. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1880, Czumów wieś i folwark w powiecie hrubieszowskim, gminie Mieniany, parafii Hrubieszów. W 1827 r. było tu 56 domów zamieszkałych przez 334 mieszkańców. Folwark Czumów z wsią tej nazwy nad Bugiem posiadał rozległość 577 mórg. We wsi Czumów było 44 osady z gruntem 879 mórg[10]. W Czumowie znajdowała się ufundowana przez Kurdwanowskich kaplica unicka, filialna wobec cerkwi św. Michała Archanioła w Ślipczu. W 1875, na mocy likwidacji unickiej diecezji chełmskiej została ona przemianowana na cerkiew prawosławną. Świątynia ta została w 1938 rozebrana podczas akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej. Z cerkwią sąsiadował cmentarz, czynny do końca II wojny światowej[11].”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Czumów#Historia
Droga do Pałacu Czumów
Doczytałam , że w tym pałacu jest jedyna w Polsce Izba Pamięci im. Profesora Zina, znanego artysty , który urodził się w Hrubieszowie, pisałam o panu profesorze opisując jego pomnik w Hrubieszowie przed kinem PLON.


Pałac w Czumowie mieści się tu również Ośrodek Kultury Regionalnej w Czumowie powiat Hrubieszów woj. lubelskie
„Pałac w Czumowie – eklektyczny pałac znajdujący się we wsi Czumów w powiecie hrubieszowskim, na skarpie nad Bugiem.”
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Pałac_w_Czumowie






Historia Pałacu w Czumowie
„Wieś stanowiła folwark szlachecki w 1400, kiedy to wymieniana jest w dokumencie Władysława Jagiełły zobowiązującego okoliczne dwory do płacenia danin na dzień św. Marcina. Świadczy to o dużej wadze posiadłości. Położenie dworu wiąże się być może z historyczną przeprawą przez Bug, którą przebył król Bolesław Chrobry w drodze na Kijów[2].
Obecny pałac, w zakolu Bugu, wznieśli w końcu XIX wieku dwaj nieznani architekci włoscy[3] dla rodziny Pohoreckich (Zdzisław Pohorecki nabył wieś w 1891[1]), zamieszkałej tutaj do wybuchu I wojny światowej. W czasie działań tej wojny w pałacu zlokalizowano austriacki szpital polowy. Obiekt uległ wówczas zniszczeniu i częściowo spaleniu. W latach 20. XX wieku pałac z folwarkiem wydzierżawiła rodzina Piątkowskich (Józef i Maria z de Schmieden-Kowalskich). Do założenia należało około 600 hektarów ziemi, w tym bardzo urodzajnych czarnoziemów i lessów. Uprawiano tu głównie buraki cukrowe i pszenicę. Po zniszczeniach z okresu I wojny światowej wyremontowano część zachodnią i wschodnią pałacu, a na część centralną nie wystarczyło środków[2].
W pierwszej połowie września 1939 obiekt stanowił schronienie dla uciekinierów z Poznańskiego, a potem z Warszawy. Właściciele musieli uchodzić za Bug. Dwór zajęła niemiecka straż graniczna na swoją placówkę, dokonując prowizorycznego remontu i dewastując większość elementów ozdobnych, a także wycinając starodrzew zasłaniający widok na Bug. Zamieniono pokrycie dachu z gontów na blachę, pobielono pomieszczenia, a także wymieniono okna powiekowe na lukarny. Właścicielom pozostawiono do zamieszkania kaplicę i jeden pokój. Ogrody przypałacowe otoczono zasiekami z drutu kolczastego[2].
W 1944 pałac został przejęty przez Wojsko Polskie. Utworzono tu jednostkę Wojsk Ochrony Pogranicza, która funkcjonowała do lat 50. XX wieku. Po opuszczeniu obiektu przez żołnierzy, przejęła go gmina na szkołę podstawową (w części wschodniej) i mieszkania dla pracowników PGR (w części zachodniej). Poszczególne rodziny opuszczały pałac w miarę pogarszania się jego stanu technicznego. W 1988 obiekt nie był już zamieszkały[2]. Obecnie stanowi własność prywatną i został wyremontowany[3]„
źródło : https://pl.wikipedia.org/wiki/Pałac_w_Czumowie#Historia






Architektura
„Dwór w stylu eklektycznym z cechami klasycystycznymi[1] jest dwukondygnacyjny. Od frontu umieszczono portyk o czterech filarach wspierający balkon z balustradą[3]. Na wysokim parterze zaprojektowano dziesięć komnat oraz oktagonalną kaplicę przylegającą do największej sali w narożu północno-wschodnim. Od zachodu ulokowano wieżę z klatką schodową, która również pełniła funkcje mieszkalne (m.in. sypialnia i łazienka). Sutereny wsparte były na ozdobnych żeliwnych kolumnach[2].
Oryginalne, stylowe meble zostały spalone 17 września 1939 przez Sowietów na stosie przed pałacem (któraś z sowieckich jednostek zapuściła się za Bug). Pałac w latach międzywojennych nie posiadał elektryczności i oświetlany był lampami naftowymi. Dysponował nawet specjalnym pomieszczeniem do przechowywania i czyszczenia takich lamp[2].”
źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Pałac_w_Czumowie#Architektura






Otoczenie pałacu
„Pałac był otoczony parkiem, z którego nie zachowało się prawie nic. Wycięto m.in. lipy na nadbużańskiej skarpie, aleję kasztanowców i orzechów prowadzące na gazon, a także dwie aleje topolowe związane z folwarkiem[2].”
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pałac_w_Czumowie#Otoczenie
Podsumowanie
Zapraszam do odkrywania Lubelszczyzny, przyjechałam tu przez przypadek, wracając z wycieczki po innym regionie tego województwa.
Zwiedzanie bez planu jest piękne.
Johanka