Matcze – Kościół Św. Józefa Robotnika wzniesiony na miejscu po dawnej cerkwi

0
214

Byłam tu w sierpniu 2024, w czasie tradycyjnej Wyprawy Johanki – bez planu.

Zaopatrzeni w dobry humor busem ruszamy na zwiedzanie spontaniczne, tym razem na wschód Polski.

Mało wiadomości znalazłam o tym kościele, wiem tylko, że wzniesiono go w 1984 roku na miejscu danej cerkwi.

Dwa słowa o Matczach

Matcze (ukr. Матче) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim w powiecie hrubieszowskim, w gminie Horodło[5][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 816, nad rzeką Bug.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa zamojskiego1 stycznia 2003 roku leśniczówka Matcze została zlikwidowana jako osobna miejscowość i weszła w skład wsi Matcze[7].

Wieś jest sołectwem w gminie Horodło[8]. W 2006 roku wieś zamieszkiwało 326 osób[9]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 roku) liczyła 315 mieszkańców i była szóstą co do wielkości miejscowością w gminie Horodło[10].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętego Jacka i Matki Bożej Różańcowej w Horodle[11].”

źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Matcze

Historia

„Od 1476 roku w Matczu znajdowała się cerkiewprawosławna, po zawarciu unii brzeskiej – unicka. W 1700 roku we wsi wzniesiono nową świątynię tego wyznania; w 1875 roku wierni zostali zmuszeni do przyjęcia prawosławia (likwidacja unickiej diecezji chełmskiej). W 1911 roku, niezależnie od starszej cerkwi, powstała nowa świątynia. Była ona w czasie dwudziestolecia międzywojennego siedzibą etatowej parafii prawosławnej, podczas gdy obiekt pounicki w latach 20.XX wiekuzrewindykowano na rzecz Kościoła katolickiego. Starsza cerkiew została zniszczona w czasie II wojny światowej, młodsza – w 1956 roku. Ludność prawosławna została wywieziona z Matcza w toku przesiedleń ludności ukraińskiej lat 19441947. W 1983 roku w miejscu, w którym stała cerkiew, wzniesiono kościół pod wezwaniem św. Józefa[12].”

źródło :https://pl.wikipedia.org/wiki/Matcze#Historia

Wspaniały opis Księdza Henryka Krukowskiego o kościele w Matczach

„Kościół filialny pw. Św. Józefa Robotnika w Matczu z r.1983 murowany”

„/…/ Parafia prawosławna przetrwała do 1947 roku przestała istnieć z powodu wysiedlenia Ukraińców, których miejsce zajęli Polacy wysiedleni z za Bugu. Matczańska cerkiew po wojnie stała się własnością Kościoła polsko-katolickiego (narodowego). Próbowano tam utworzyć parafie dla tego wyznania, ostatecznie nic z tego nie wyszło, a cerkiew w 1956 roku została rozebrana. Część wyposażenia znajduje się w kościele Parafii polsko-katolickiej w Horodle .W 1920 roku z polecenia biskupa lubelskiego Leona Fulmana opuszczoną, dawną unicką cerkiew w Matczu przejmuje rzymskokatolicka parafia Horodło. Próbowano nawet utworzyć tam parafię rzymskokatolicką , z różnych względów do tego nie doszło. Utworzenia parafii w Matczu domagał się Dziekan hrubieszowski i władze rządowe, które obawiały się silnej wspólnoty ukraińskiej. Ostatecznie sprawę parafii w tej miejscowości rozwiązano kompromisowo. Biskup lubelski przyjął propozycję proboszcza horodelskiego, aby ks. Witold Kurowski, proboszcz Korytnicy , miejscowości leżącej po drugiej stronie Bugu, posługiwał i każdą niedzielę i święto. Taki stan rzeczy trwał doi II wojny.

Po wojnie sytuacja zmieniła się. Matcze położone nad samą granicą przez pewien czas były miejscowością niedostępną dla ludzi z zewnątrz. Ukraińcy zostali wysiedleni, ich miejsce zajęli Polacy wyznania rzymskokatolickiego. Zaistniała potrzeba stworzenia punktu duszpasterskiego, władze komunistyczne nie dawały na to zgody. Pierwszy punkt duszpasterski i katechetyczny nielegalny z punktu widzenia władz komunistycznych utworzono w 1974 r. w prywatnym mieszkaniu Michała Jańca, który swoją posesję i dom przekazał parafii w Horodle. Kapłani z Horodła posługujący w Matczu byli za tę posługę szykanowani.

W okresie schyłkowym PRL-u katolicy w Polsce mogli wreszcie budować nowe kościoły i kaplice. Z inicjatywy ks. kan. Józefa Figla i mieszkańców Matcza w miejscu zburzonej cerkwi z 1911 roku zbudowano piękny nowoczesny kościół dojazdowy pod wezwaniem św. Józefa Robotnika. Świątynia prowizorycznie wykończona została poświęcona w 1983 r. Przez kolejne lata ukończono wszystkie prace, pięknie wykończono wnętrze. Dziś służy ona mieszkańcom Matcza, Cegielni i części Bereżnicy jako miejsce spotkań z Bogiem”.

źródło : https://web.archive.org/web/20150610215245/http://www.horodlo.zamojskolubaczowska.pl/kaplicamatcze.html

Podsumowanie

Zapraszam na kolejne relacje z wschodu Polski, mam wiele materiałów, ale stopniowo Państwu przestawiam. Pisząc wspominam piękne chwile zwiedzania bez planu.

Johanka

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj