Dawny Dom Wczasowy – Willa „Lutnia” ul. Słoneczna 24
„Wojewódzki Konserwator Zabytków zdecydował o wpisaniu iwonickiej willi „Lutnia” do rejestru zabytków. Podkreśla, że wzniesiony w sąsiedztwie innych zabudowań uzdrowiskowych, pensjonatu Trzy Lilie oraz willi Dyrektorówki, budynek jest dziełem dobrej klasy warsztatu ciesielskiego.
Willa „Lutnia” została wzniesiona jako „Luna” w 1905 roku, w okresie intensywnej rozbudowy uzdrowiska. Powstała na wzór istniejącej zabudowy uzdrowiskowej kształtowanej w nawiązaniu do tzw. stylu szwajcarskiego i późnoklasycystycznego nurtu rodzimej architektury polskiej. Po II wojnie światowej budynek funkcjonował jako dom wczasowy, ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy, a od lat 90-tych XX wieku poczta i telekomunikacja. W chwili obecnej willa ma nowego właściciela i jest nieużytkowana.
W komunikacie na stronie internetowej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Przemyślu możemy przeczytać, że willa „Lutnia” wyróżnia się wśród zabudowy Iwonicza-Zdroju okazałością, opracowaniem detalu i materiałem wykonania. Reprezentuje ponadregionalny, międzynarodowy typ budynku stosowany w miejscowościach zdrojowych na terenie ówczesnej Europy.
Wojewódzki Konserwator Zabytków uzasadniając decyzje o wpisaniu willi do rejestru zabytków dodaje, że budynek – jako świadek dziejów uzdrowiska i jego mieszkańców oraz całego regionu – jest ważnym źródłem dla badaczy historii regionu, jak również Polski i Europy oraz wpływu międzynarodowej architektury na regionalne budownictwo rodzime, zwłaszcza że reprezentuje typ budynków stosunkowo nielicznych na terenie województwa podkarpackiego.
W komunikacie WUOZ w Przemyślu czytamy, że willa, pomimo przekształceń, jest zabytkiem o dużej wartości historycznej, świadczącym o historii uzdrowiska oraz jego założycieli i właścicieli, rodziny Załuskich. Zachowała autentyzm materiału, struktury i formy pierwotnego obiektu wzniesionego jako pensjonat oraz fizyczne cechy kojarzące się z architekturą zdrojową.
Konserwator zabytków zwraca uwagę, że obecny stan techniczny willi jest efektem wcześniejszych zaniedbań oraz nieużytkowania go w ostatnich latach.
opr. tom „.
źródło: https://www.krosno112.pl/artykul/15395,prawie-120-letnia-willa-lutnia-w-iwoniczu-zdroju-zostala-wpisana-do-rejestru-zabytkow
Oto moje zdjęcia tego obiektu zrobione w maju 2023
Willa Mały Orzeł w Iwoniczu Zdrój
Willa „Mały Orzeł” chyba doczekała się inwestora, bo widziałam ślady malowania i konserwacji elewacji. Samo remontowanie takich budynków jest trudne, bo to zabytek, pod ochroną konserwatorską i nie można stosować wszystkich dostępnych technicznych form remontu.
Jak czytałam w tamtejszej lokalnej prasie, gmina i konserwator zabytków szukali dla dwu willi inwestorów – drugim budynkiem do odrestaurowania był zabytkowy „Belweder”, którego zdjęć nie mam. Można poszukać na internecie.
Podobno znalazł się inwestor i na remont Willi „Belweder”, mimo, że tam była sytuacja trudniejsza, gdyż budynek stoi na zboczu, które nie było stabilne. I sam proces odnowy wymagał więcej nakładów finansowych.
Oby oba zabytki odzyskały dawny blask.
Podsumowanie
Dzisiaj był kolejny mini reportaż z Iwonicza Zdrój, wkrótce następne.
Musicie koniecznie tu przyjechać, jak nie do sanatorium, to zwiedzić! A jest co.
Johanka