Kiedy jechaliśmy w kierunku Kielc, zobaczyłam z drogi piękny kościół. Postanowiliśmy się zatrzymać i zwiedzić.
Jeździmy po Polsce, jak ja to nazywam w ramach turystyki spontanicznej, czyli bez planu, znamy jedynie kierunek , ale docelowo nic nie planujemy.
Wybieramy drogi tzw. „trzeciej kolejności odśnieżania” ( żart) , czyli lokalne, nie główne, tak też wybieramy trasy w GPS. To sprawia, że trafiamy w miejsce jak to.
Parę słów o Chlewicach
Jest to wieś w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Moskorzew.
Przez wieś przebiega droga krajowa nr 78, która dzieli ją na dwa sołectwa : są to Chlewice Wieś i Chlewice Kolonia. Do roku 2004 sołectwo na północ od tej drogi nazywało się Kolonia Chlewska.
W okresie 1975-1998 wieś administracyjnie należała do nieistniejącego dziś województwa częstochowskiego.
26 km od Chlewic leży Włoszczowa, a 61 km na południowy zachód leżą Kielce.
Geograficznie wieś leży na Płaskowyżu Jędrzejowskim. Na jej obszarze biją źródła Kwilinki , która stanowi dopływ Białej Nidy.
Wieś należała do Odrowążów Szczekockich, w dokumentach historycznych odnotowano jako właścicieli spadkobierców Spycimira Leliwity- Spytka z Melszyna od 1373 roku.
Historia Chlewic w punktach
1373-4 nowo ufundowana parafia w Chlewicach, płaci świętopietrze 7 skojców ½ grosza [7]
1385 królowa Jadwiga na prośbę Spytka wojewody krakowskiego nadaje prawo magdeburskie jego miastom i wsiom, między innymi Chlewicom
w tym samym roku 1385 wojewoda krakowski Spytek z Melsztyna występuje przeciwko Pęcławowi z Lubachowy o granice „cum Cheuischkij”
1400 wyrokiem sądu ziemskiego krakowskiego mieszkańcy Chlewic mają prawo odpowiadać tylko przed sądem ukonstytuowanym na prawie niemieckim według przywilejów Władysława Jagiełły. [6]
1453 powstaje kościół w Chlewicach, kolatorem był Paweł Odrowąż, kasztelan lwowski
1464 – rozgraniczenie wsi Chlewice i Chlewska Wola, 1464 Jan z Moskorzowa występuje przeciwko Pawłowi z Chlewic kasztelanowi lwowskiemu o to, że ten nie wyznaczył granic i nie usypał kopców między Wolą Chlewicką Jana i Chlewic Pawła „et hereditatem ville sua Vola usurparis alias posabyasch” na szkodę 100 grz. Paweł zeznaje, że nie mógł rozgraniczyć tych dóbr, ponieważ Chlewice należą do jego dzieci po matce – żonie Pawła, a on sprawuje tylko opiekę nad nimi[6].
1598 – Chlewice stanowią własność Hieronima Dembińskiego, mają niekonsekrowany kościół pod wezwaniem św. Filipa i św Jakuba Apostoła do parafii należą tylko Chlewice,
1629 – konsekracja pokrytego gontem kościoła, któremu patronuje św. Jakub,
1827 – wieś zamieszkuje 279 mieszkańców w 26 domach,
1862 – rozbiórka skromnego drewnianego kościoła,
1864 – Michał Bontoni właściciel majątków w Chlewicach i Pradle wystawia nowy, większy od poprzedniego kościół,
1881 – wieś zamieszkuje 667 mieszkańców w 58 domach (w tym 5 murowanych),
1921 – Według spisu powszechnego z roku 1921 miejscowość Chlewice posiadała 253 budynki (w tym 4 niezamieszkałe) i 1539 mieszkańców w tym 88 wyznania mojżeszowego z których 37 deklarowało narodowość polską[8].
źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Chlewice_(wojew%C3%B3dztwo_%C5%9Bwi%C4%99tokrzyskie)#Historia
Zabytki
Do najważniejszych zabytków wsi należy niewątpliwie kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła, murowany w latach 1862–1864, cmentarz parafialny datowany na początek XIX wieku, zespół dworski , dwór murowany z XIX wieku oraz pak z XVII wieku, przebudowany na przełomie XIX oraz XX wieku.
Kościół pw Św. Jakuba Apostoła w Chlewicach
Kościół , jak głosi tablica został odnowiony ze środków unijnych:
” Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich „Europa inwestująca w obszary wiejskie”, Operacja mająca na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego , współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013″.
źródło: tablica koło kościoła
Historia kościoła
Fundatorem kościoła, który powstał na miejsce drewnianego (rozebranego w 1892) -w okresie 1862-1864 był Michał Bontani, dziedzic Chlewie i Pradeł, postać tragiczna wspomniana w dokumentach historycznych w opisie wsi Chlewice.
W czasie budowy nowej świątyni, około 1862 proboszczem był ks. Jan Woch.
Fundator, wspomniany Michał Bontani , dobry chrześcijanin, jak mówią źródła historyczne, wystawił kościół, a na ołtarzach umieścił obrazy, które tematyką miały przypominać parafianom pokutę i czekający ich Sąd Boży.
Nowy kościół, murowany, ołtarzem skierowany został w kierunku zachodnim.
Jego kształt, to podłużna nawa , w której widzimy cztery okna, obok niej jest umiejscowiona arkada wyższego stopnia prezbiterium, w którym są dwa okna.Od południa do kościoła dobudowano zakrystię , z kolei po drugiej stronie prezbiterium umieszczono dobudowany skarbczyk. Obok kościoła jest wieża kilkupiętrowa z dzwonami, zakończona barokowym szczytem .
Podsumowanie
Moja majowa Wyprawa Johanki, na Mazowsze i dalej na Warmię i Mazury , bez planu, wiodła właśnie przez takie piękne miejsca, tu trafiliśmy rano, tylko odgłosy zwierząt gospodarskich i śpiew ptaków nam towarzyszył.
Warto jechać przed siebie, jak w słynnej piosence „Wsiąść do pociągu bylejakiego”.
W naszym przypadku jest to nasz wiekowy bus, który dobrze nam służy w naszych wyprawach.
Johanka